Thận Yếu

Mỗi người đều có hai quả thận, có hình hạt đậu, phân bố ở hai bên cột sống và nằm ở phía lưng, ngay bên dưới khung xương sườn. Mỗi quả thận có kích thước to bằng một nắm tay.

Thận thực hiện nhiều chức năng trong cơ thể, chẳng hạn lọc máu và loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Cụ thể, thận gửi các chất độc đến bàng quang, sau đó cơ thể sẽ loại bỏ chất độc thông qua nước tiểu. Ngoài ra, thận cũng cân bằng lượng muối và khoáng chất trong cơ thể, tạo ra các hormone kiểm soát huyết áp, các tế bào hồng cầu và giữ xương luôn chắc khỏe.

Thận yếu là tình trạng xảy ra khi thận suy giảm hoặc mất khả năng lọc các chất thải từ máu. Tình trạng này thường gây ảnh hưởng đến người trên 75 tuổi hoặc những người có tiền sử bệnh lý khác, chẳng hạn như tiểu đường hoặc tăng huyết áp mà không được điều trị đúng phương pháp.

Có rất nhiều nguyên nhân cũng như yếu tố sức khỏe có thể gây ảnh hưởng đến chức năng thận, chẳng hạn như:

• Tiếp xúc với các chất độc hại, ô nhiễm môi trường hoặc sử dụng một số loại thuốc;
• Bệnh mãn tính hoặc cấp tính;
• Tình trạng mất nước nghiêm trọng, kéo dài;
• Chấn thương thận.

Nếu thận không hoạt động bình thường, cơ thể có thể bị quá tải với các chất độc. Điều này sẽ dẫn đến suy thận theo thời gian và gây đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị phù hợp. Do đó, nếu nhận thấy các dấu hiệu thận yếu hoặc nghi ngờ bị bệnh thận, người bệnh nên đến bệnh viện ngay để được hướng dẫn cụ thể.

Các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh thận yếu thường khó xác định. Trong giai đoạn đầu, người bệnh có thể bị suy giảm lượng nước tiểu và giữ nước trong cơ thể, do đó gây sưng phù tay chân. Đôi khi người bệnh có thể bị khó thở trong một số trường hợp.

Cách tốt nhất để xác nhận bệnh thận yếu là đến bệnh viện và thực hiện xét nghiệm theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn. Tuy nhiên, người bệnh cũng có thể tham khảo một số dấu hiệu thận yếu phổ biến, chẳng hạn như:

• Mệt mỏi, khó tập trung: Sự suy giảm chức năng thận có thể dẫn đến tích tụ các chất độc và tạp chất trong máu. Điều này khiến người bệnh bị suy nhược cơ thể, mệt mỏi và khó tập trung. Ngoài ra, thận yếu cũng có thể dẫn đến thiếu máu, điều này cũng có thể dẫn đến mệt mỏi.
• Khó ngủ: Khi thận không hoạt động đúng cách, các chất độc có thể lưu lại trong máu, dẫn đến khó ngủ. Thận yếu cũng có thể dẫn đến chứng ngưng thở khi ngủ và gây suy giảm chất lượng giấc ngủ.
• Da khô và ngứa: Thận thực hiện nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể, chẳng hạn như loại bỏ chất thải và chất lỏng thừa ra khỏi cơ thể, tái tạo hồng cầu, cũng như duy trì các khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Thận yếu có thể gây mất cân bằng các chất dinh dưỡng trong máu và dẫn đến ngứa ngáy hoặc khô da.
• Có nhu cầu đi tiểu thường xuyên: Thận khỏe mạnh có thể giữ các tế bào trong cơ thể, tuy nhiên khi thận yếu, các tế bào này có thể di chuyển đến nước tiểu và khiến người bệnh có nhu cầu đi tiểu. Ngoài ra, đi tiểu thường xuyên có thể là dấu hiệu của sỏi thận, khối u và tình trạng nhiễm trùng.
• Nước tiểu có bọt: Có nhiều bọt trong nước tiểu, đặc biệt là những bong bóng lớn, là dấu hiệu có protein trong nước tiểu. Điều này thường xảy ra khi chức năng lọc của thận hoạt động không hiệu quả.
• Mắt cá chân và bàn chân bị sưng: Chức năng thận suy giảm có thể dẫn đến tình trạng giữ natri trong cơ thể, điều này gây sưng mắt cá chân và bàn chân. Bên cạnh đó, sưng các chi dưới cũng có thể là dấu hiệu của bệnh tim, bệnh gan và các vấn đề mãn tính ở tĩnh mạch chân.
• Chán ăn: Sự tích tụ độc máu trong cơ thể khi thận yếu có thể dẫn đến rối loạn hệ thống tiêu hóa, khiến người bệnh chán ăn hoặc ăn không ngon miệng.
• Thường xuyên bị chuột rút: Sự mất cân bằng các chất điện giải trong cơ thể khi thận yếu có thể góp phần dẫn đến tình trạng chuột rút.
• Đau lưng: Thận yếu dẫn đến tồn đọng nhiều chất thải trong cơ thể và gây đau lưng mỏi gối. Cơn đau thường xuất hiện đột ngột ở khu vực sống lưng.
• Rối loạn chức năng sinh lý: Ở nam giới, thận yếu là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, suy giảm ham muốn tình dục và thậm chí là liệt dương.

Các triệu chứng của bệnh thận yếu có thể từ nhẹ đến nghiêm trọng và thậm chí là gây ảnh hưởng đến tính mạng của người bệnh. Do đó, nếu nhận thấy các triệu chứng thận yếu, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Bệnh thận yếu có thể là kết quả của nhiều nguyên nhân, điều kiện sức khỏe và bệnh lý tiềm ẩn khác nhau, bao gồm:

1. Có vấn đề khi đào thải nước tiểu

Nước tiểu cần được thải ra khỏi cơ thể để loại bỏ các độc tố gây hại. Nếu cơ thể không thể loại bỏ nước tiểu, các chất độc có thể tích tụ và gây quá tải cho thận. Các vấn đề phổ biến gây cản trở dòng nước tiểu và dẫn đến bệnh thận yếu bao gồm:

• Sỏi thận;
• Phì đại tuyến tiền liệt;
• Có cục máu đông được hình thành ở đường tiết niệu;
• Tổn thương các dây thần kinh kiểm soát bàng quang.

Ngoài ra, có một số nguyên nhân nghiêm trọng dẫn đến cản trở dòng nước tiểu, chẳng hạn như:

• Ung thư đại tràng;
• Ung thư tuyến tiền liệt (là loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới);
• Ung thư cổ tử cung;
• Ung thư bàng quang.

2. Mất lưu lượng máu đến thận

Khi lượng máu lưu thông đến thận bị dừng hoặc suy yếu đột ngột sẽ dẫn đến thận yếu. Một số tình trạng có thể gây mất lưu lượng máu đến thận bao gồm:

• Lên cơn đau tim;
• Bệnh tim;
• Suy gan hoặc sẹo gan;
• Mất nước nghiêm trọng;
• Tổn thương thận;
• Phản ứng dị ứng;
• Nhiễm trùng nghiêm trọng, chẳng hạn như nhiễm trùng huyết.

Bên cạnh đó, sử dụng thuốc chống viêm và thuốc điều trị cao huyết áp thường xuyên cũng có thể hạn chế lưu lượng máu đến thận, dẫn đến bệnh thận yếu.

3. Các vấn đề sức khỏe

Bệnh thận yếu hoặc các bệnh lý khác về thận thường xảy ra khi thận bị tổn thương và không thể lọc máu. Huyết áp cao và bệnh tiểu đường là hai nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến thận yếu. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khác bao gồm:

• Bệnh đa nang thận: Đây là một rối loạn di truyền, dẫn đến việc hình thành nhiều u nang chứa đầy các chất lỏng được phát triển ở thận. Điều này dẫn đến suy giảm chức năng thận và tăng nguy cơ suy thận.
• Viêm cầu thận: Viêm cầu thận xảy ra khi các cầu thận (đơn vị lọc của thận) bị tổn thương.
• Bệnh thận màng: Đây là một dạng rối loạn hệ thống miễn dịch, khiến cơ thể tấn công các màng lọc chất thải trong thận.
• Trào ngược bàng quang niệu quản: Là tình trạng nước tiểu chảy ngược lên niệu quản của thận.
• Bệnh thận do đái tháo đường: Đây là tình trạng tổn thương, suy giảm hoặc rối loạn chức năng của một hoặc nhiều dây thần kinh (bao gồm các dây thần kinh thận), do bệnh tiểu đường gây ra. Các triệu chứng phổ biến thương bao gồm tê, ngứa ran, yếu cơ và đau ở vùng bị ảnh hưởng.
• Bệnh hệ thống: Các bệnh lý này bao gồm lupus ban đỏ, bệnh viêm động mạch nút (polyarteritis nodosa), u hạt (sarcoidosis), ban xuất huyết Schonlein- Henoch (Henoch-Schonlein purpura).

Bên cạnh đó, bệnh thận yếu cũng có thể liên quan đến tình trạng thừa cân, béo phì hoặc do người bệnh có thói quen sinh hoạt thiếu khoa học. Những người lạm dụng rượu, bia, chất kích thích, thường xuyên uống không đủ nước,… có thể gây ảnh hưởng đến chức năng thận và dẫn đến bệnh thận yếu.

Nếu thận không hoạt động bình thường, phần còn lại của cơ thể cũng bị ảnh hưởng. Một số biến chứng liên quan đến bệnh thận yếu bao gồm:

• Số lượng hồng cầu thấp dẫn đến thiếu máu;
• Xương yếu và giòn;
• Tăng nguy cơ mắc bệnh gout;
• Nhiễm toan chuyển hóa, đây là tình trạng mất cân bằng hóa học (acid và bazo) trong máu do suy giảm chức năng thận;
• Huyết áp cao;
• Bệnh tim, bao gồm đau tim và đột quỵ;
• Tăng kali máu, ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của tim;
• Tăng phốt pho trong máu;
• Tích tụ chất lỏng trong cơ thể, dẫn đến sưng phù bàn chân, mắt cá chân, bàn tay và chất lỏng trong phổi;
• Rối loạn cương dương và các vấn đề sinh sản khác ở nam giới;
• Giảm phản ứng của hệ thống miễn dịch và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Tái khám thường xuyên theo lịch hẹn của bác sĩ là cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh thận yếu. Bên cạnh đó, thận yếu thường có xu hướng tăng dần theo tuổi tác, do đó người lớn tuổi nên thực hiện khám sức khỏe định kỳ để hạn chế các nguy cơ.

Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Không tự ý thay đổi liều lượng hoặc thời gian để tránh ngộ độc thuốc và khiến thận quá tải.

Ngoài ra, người bệnh có thể phòng ngừa nguy cơ suy giảm chức năng thận với một số lưu ý, chẳng hạn như:

• Giữ huyết áp và lượng đường trong máu ở mức giới hạn: Điều này có thể làm chậm quá trình suy giảm chức năng thận.
• Giảm lượng cholesterol: Dùng thuốc statin để giảm cholesterol xấu có thể hỗ trợ bảo vệ thận. Ngoài ra, người bệnh thận thường có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn, do đó giảm lượng cholesterol có thể làm giảm các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh thận.
• Cân nhắc sử dụng thuốc: Có một số loại thuốc theo toa được chỉ định để bảo vệ thận và ngăn ngừa các tổn thương thêm. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần nhận được sự chỉ định của bác sĩ và người bệnh không được tự ý sử dụng các loại thuốc.
• Thực hiện chế độ ăn uống khoa học: Người bệnh thận yếu nên có chế độ ăn uống dựa trên thực vật và hạn chế protein. Điều này có thể gây ít căng thẳng cho thận yếu và ngăn ngừa các rủi ro có thể xảy ra.
• Sử dụng thuốc không kê đơn thận trọng: Các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID), chẳng hạn như ibuprofen và naproxen, có thể gây ảnh hưởng đến chức năng thận. Nếu cần sử dụng thuốc giảm đau, người bệnh có thể sử dụng acetaminophen (không quá 3.000 miligam mỗi ngày) để hạn chế gây ảnh hưởng đến thận. Nếu cần phải dụng NSAID, người bệnh nên uống thật nhiều nước.

Để chẩn đoán tình trạng thận yếu, bác sĩ sẽ kiểm tra lịch sử bệnh lý, khám sức khỏe tổng quát, các loại thuốc đã sử dụng và các triệu chứng liên quan. Bác sĩ cũng có thể xác định tình trạng bệnh lý của các thành viên trong gia đình để hỗ trợ quá trình chẩn đoán bệnh.

Sau khi khám sức khỏe tổng thể, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu và kiểm tra huyết áp. Cụ thể, các xét nghiệm bao gồm:

• Tỷ lệ lọc cầu thận (GFR): Xét nghiệm này xác định hiệu quả hoạt động của thận, chẳng hạn như thận lọc bao nhiêu ml mỗi phút.
• Nồng độ creatinine huyết thanh: Xét nghiệm này cho biết khả năng loại bỏ chất thải creatinine ra khỏi máu. Creatinine là các sản phẩm thải từ quá trình trao đổi chất của cơ và thường được bài tiết qua nước tiểu. Nồng độ creatinine huyết thanh có nghĩa là thận hoạt động không hiệu quả để loại bỏ chất thải này ra khỏi máu.
• Thử nghiệm protein nước tiểu: Xét nghiệm này xác định lượng protein (albumin) và máu trong nước tiểu của người bệnh. Thận hoạt động tốt sẽ không có máu hoặc protein trong nước tiểu.

Các xét nghiệm khác có thể bao gồm siêu âm, chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT). Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể xác định mức độ tổn thương thận và đề nghị các xét nghiệm phù hợp nhất. Đôi khi người bệnh có thể cần sinh thiết thận, là quá trình lấy một phần mô của thận và kiểm tra ở phòng thí nghiệm, nếu bác sĩ nghi ngờ các nguyên nhân nghiêm trọng.

Bệnh thận yếu có thể dẫn đến nhiều rủi ro và biến chứng nghiêm trọng, do đó người bệnh cần có kế hoạch điều trị phù hợp. Tùy thuộc vào các triệu chứng, bác sĩ có thể đề nghị các biện pháp như:

1. Nguyên tắc điều trị chung

Bệnh thận yếu trong giai đoạn đầu có thể được cải thiện bằng cách duy trì mức độ chức năng thận. Cụ thể, bác sĩ có thể đề nghị kế hoạch điều trị bệnh thận yếu bao gồm:

• Thực hiện và duy trì lịch tái khám định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ;
• Kiểm soát lượng đường trong máu (đối với bệnh nhân tiểu đường);
• Tránh sử dụng các loại thuốc giảm đau mà không nhận được sự hướng dẫn của bác sĩ, điều này có thể khiến bệnh thận trở nên nghiêm trọng hơn;
• Kiểm tra huyết áp thường xuyên;
• Trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng về chế độ ăn uống, chẳng hạn như hạn chế chất đạm, ăn thực phẩm làm giảm lượng cholesterol trong máu, hạn chế lượng kali và natri trong máu;
• Không hút thuốc và tránh tiếp xúc với khói thuốc lá;
• Điều trị bệnh thiếu máu (nếu có);
• Tập thể dục thường xuyên vào tất cả các ngày trong tuần;
• Duy trì cân nặng hợp lý.

2. Thuốc điều trị bệnh thận yếu

Tùy thuộc vào nguyên nhân dẫn đến bệnh thận yếu, bác sĩ có thể kê đơn bao gồm các loại thuốc như:

• Thuốc ức chế men chuyển hoặc thuốc chẹn thụ thể angiotensin (ARB) để làm giảm huyết áp;
• Thuốc lợi tiểu để giúp cơ thể loại bỏ chất lỏng ra khỏi cơ thể;
• Hoạt chất để xây dựng các tế bào hồng cầu trong trường hợp người bệnh bị thiếu máu;
• Vitamin D và calcitriol để ngăn ngừa tình trạng mất xương hoặc loãng xương;
• Chất kết dính phốt phát nếu cơ thể người bệnh không thể loại bỏ phốt phát.

4. Chế độ ăn uống dành cho người thận yếu

Không có chế độ ăn uống cụ thể dành cho bệnh nhân thận yếu. Tuy nhiên, tùy thuộc vào các triệu chứng cụ thể, người bệnh có thể tham khảo một số chế độ ăn uống để tăng cường sức khỏe. Một số khuyến nghị phổ biến bao gồm:

• Hạn chế natri và kali: Theo dõi lượng natri và kali hấp thụ mỗi ngày để tránh gây áp lực lên thận. Mỗi ngày người bệnh nên ăn ít hơn 2.000 milgram tổng hai chất này.
• Hạn chế lượng phốt pho: Tương tự như natri và kali, người bệnh nên giới hạn lượng phốt pho ở mức 1.000 milligram mỗi ngày để hỗ trợ cải thiện bệnh thận yếu.
• Bổ sung protein theo hướng dẫn: Khi mắc bệnh thận yếu trong giai đoạn đầu, người bệnh nên cắt giảm lượng protein mỗi ngày để hỗ trợ chức năng lọc của thận. Trong các giai đoạn nghiêm trọng hơn, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ chuyên môn để được hướng dẫn cụ thể.

Bệnh thận yếu nếu được phát hiện và điều trị sớm, có thể làm chậm diễn tiến bệnh và ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Do đó, điều quan trọng là tái khám đúng lịch hẹn, sử dụng thuốc theo hướng dẫn, thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, theo dõi lượng đường trong máu và huyết áp.

• Bấm Huyệt Chữa Rối Loạn Cương Dương
• Thuốc Nam Chữa Suy Thận
• Chữa Bệnh Thận Yếu
• Cây thuốc nam bổ thận
• Chữa Yếu Sinh Lý Bằng Đông Y
• Điều Trị Rối Loạn Cương Dương Bằng Sóng Xung Kích
• Chữa Rối Loạn Cương Dương

• Cách sử dụng đông trùng hạ thảo tươi
• Cách Ngâm Rượu Đông Trùng Hạ Thảo
• Cách dùng đông trùng hạ thảo
• Uống Gì Để Giảm Phù Nề?
• Uống Lá Gì Tốt Cho Thận?
• Ăn gì có nhiều tinh trùng