Chàm Ở Chân

Chàm chân, tay là tình trạng tổn thương da mãn tính có thể kèm theo các mụn nước nhỏ, khô, cảm giác ngứa ngáy. Nó còn được gọi là chàm tổ đỉa, eczema hay pompholyx,…

Theo các chuyên gia da liễu, chàm ở chân, tay xuất hiện tương đối đột ngột, nhất là khi người bệnh tiếp xúc với môi trường độc hại, ô nhiễm. Bệnh thường kèm theo những vết phồng rộp sâu hoặc mụn nước. Khi những mụn này xuất hiện người bệnh có thể cảm thấy ngứa ngáy, nóng rát dữ dội.

Bệnh chàm ở chân, tay thường xuất hiện với những biểu hiện sau:

• Da chân, tay có dấu hiệu bị phồng rộp, xuất hiện nhiều mụn nước li ti. Những khu vực dễ gặp tổn thương của bệnh nhất là lòng bàn tay, lòng bàn chân, kẽ ngón tay,...
• Những vùng da có mụn nước bị phát ban, kèm theo đó là cảm giác ngứa ngáy, đau đớn, nóng rát.
• Mụn nước không có nhân nhưng chứa dịch màu trắng đục hoặc trong suốt. Những mụn nước này rất dễ vỡ nếu người bệnh cào gãi, từ đó làm gia tăng viêm nhiễm.
• Khu vực lòng bàn tay, chân khu vực có mụn nước sẽ hay đổ mồ hôi.
• Các mụn nước sẽ biến mất sau khoảng 2-3 tuần nếu có chế độ chăm sóc phù hợp. Khi các mụn nước hết, vùng da bị chàm ở chân sẽ khô, bong tróc và rất dễ bị sẹo.
• Khi bệnh chàm da chân, da tay tái phát sẽ khiến vùng da bị dày lên, hình thành vảy và gây nên những vết nứt, thậm chí gây chảy máu và đau đớn.

Bệnh chàm ở tay, chân gây không ít phiền toái cho sinh hoạt của người bệnh. Những nốt phồng rộp, đau ngứa vùng chân sẽ khiến cho việc đi lại, cầm nắm gặp rất nhiều khó khăn. Trong suốt quá trình này, các triệu chứng của bệnh có thể nặng hơn nếu như vùng da tổn thương tiếp xúc với các tác nhân từ môi trường.

Theo chuyên gia của Vietmec, cho đến nay, nguyên nhân chính xác gây bệnh chàm ở chân, tay vẫn chưa thể xác định. Căn cứ vào các thông tin dịch tễ học, mô bệnh học và các xét nghiệm lâm sàng bác sĩ sẽ đưa ra kết luận chính xác về nguyên nhân gây bệnh.

Các nguyên nhân khiến nhiều người bị chàm ở chân, ở tay có thể kể đến là:

Yếu tố di truyền

Đa số các bệnh nhân bị chàm chân, chàm tay, chàm sữa,... có liên quan đến những yếu tố di truyền. Nếu trong một gia đình có bố hoặc mẹ từng bị viêm da cơ địa, tổ đỉa hoặc những vấn đề da liễu mãn tính khác thì khả năng con cái của họ bị chàm ở tay, ở chân cũng rất cao.

Tiếp xúc với tác nhân gây hại cho da

Vùng da chân, da tay thường xuyên phải tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như hóa chất, dung môi công nghiệp, chất kích thích,... do vậy những vùng da này thường xuyên bị kích ứng. Khi đó, cơ thể sẽ tăng lượng kháng nguyên, kích thích sản sinh histamin và gây lên những tổn thương lâm sàng trên da.

Yếu tố cơ địa

Các yếu tố liên quan đến cơ địa cũng có thể là nguyên nhân khiến chân bị chàm, nhất là khi lớp sừng ở chân xuất hiện do sự thiếu hụt filaggrin. Hoạt chất này được xem là một loại protein đảm nhận nhiệm vụ giữ ẩm, ngăn chặn tình trạng thô ráp, khô do thiếu nước trên da.

Da chân, tay bị nhiễm nấm men

Chân và tay không chỉ là vùng da thường xuyên phải tiếp xúc với hóa chất độc hại mà còn có nguy cơ cao bị nấm men xâm nhập và gây bệnh. Bởi đây là vùng da thường xuyên có hoạt động tiết dầu, mật độ tiếp xúc lại cao. Khi đó, nấm men thường xuyên xuất hiện ở lớp thượng bì, chúng sinh ra các chất chuyển hóa và kích thích phản ứng viêm, dẫn đến tổn thương.

Khi xâm nhập vào da, các nấm men liên tục hoạt động, thúc đẩy sự quá mẫn trong hệ miễn dịch của người bệnh. Điều này không chỉ khiến người bệnh tay bị chàm, chân mà còn tạo điều kiện cho bệnh lý da liễu có cơ hội bùng phát mạnh mẽ hơn.

Tâm lý căng thẳng

Lo âu, căng thẳng kéo dài cũng là nguyên nhân gây ra không ít bệnh lý da liễu, trong đó không thể không nhắc đến bệnh chàm ở chân, tay. Nếu một người thường xuyên lo lắng, mệt mỏi, căng thẳng thần kinh có thể khiến bệnh trầm trọng hơn.

Một số yếu tố khác

Ngoài những nguyên nhân kể trên, bệnh chàm tay, chàm chân cũng có thể bùng phát do những yếu tố sau:

• Tác động của thời tiết: Nhất là trong giai đoạn chuyển mùa từ nóng sang lạnh hoặc lạnh sang nóng.
• Rối loạn nội tiết: Những thay đổi về nội tiết tố có thể khiến bệnh khởi phát.
• Vệ sinh da sai cách, không sạch sẽ: Làm tăng nguy cơ bội nhiễm, gây nên các bệnh lý viêm da trong đó có chàm ở chân.
• Môi trường sống bị ô nhiễm: Tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây bệnh.

Tình trạng chàm chân, chàm tay thường chỉ gây ra những tổn thương bên ngoài, ít khi gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Tuy nhiên, đây là bệnh lý mãn tính, luôn kéo dài dai dẳng, rất khó để điều trị dứt điểm.

Do thường xuyên gây cảm giác ngứa ngáy, phồng rát trên da nên bệnh lý da liễu này gây ra không ít phiền toái cho sinh hoạt của bệnh nhân. Không chỉ vậy, tình trạng này còn làm cho làn da sần sùi kém thẩm mỹ, khiến bệnh nhân luôn cảm thấy tự ti trong giao tiếp, từ đó gây ảnh hưởng lớn đến công việc, nhất là những người thường xuyên phải gặp gỡ khách hàng.

Bên cạnh đó, khi bị chàm ở chân, tay người bệnh còn có thể phải đối mặt với hàng loạt vấn đề sau:

• Lichen hóa: Xuất hiện khi chàm bị thâm nhiễm, các vùng da bị bệnh có nhiều vết nứt, gây ngứa ngáy kéo dài, các khu vực tổn thương phân chia ranh giới rõ ràng. So với những tổn thương ở giai đoạn khởi phát thì lichen hóa gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới ngoại hình, chức năng thẩm mỹ của da.
• Biến dạng móng: Tình trạng tổn thương do chàm ở chân, tay có thể lan rộng sang vùng móng khiến cho móng dễ gãy, bị đổi màu,... từ đó khiến cho nấm móng dễ dàng xuất hiện.
• Bội nhiễm: Khi nấm, vi khuẩn phát triển lan rộng rất khó điều trị và gây nên chàm bội nhiễm. So với những vùng da khác thì khu vực da tay, da chân luôn là vị trí dễ nhiễm trùng hơn cả.

Sau quá trình điều trị đẩy lùi triệu chứng, bệnh nhân bị chàm ở tay, chân nên chủ động thực hiện các biện pháp nhằm ngăn ngừa bệnh tái phát. Dưới đây là những vấn đề mà người bệnh cần lưu tâm:

• Ăn uống khoa học, tránh xa những thực phẩm có thể gây kích ứng, hình thành ổ viêm trên da như hải sản, đồ ăn giàu tính acid...
• Luôn dưỡng ẩm cho da chân và da tay. Tuyệt đối không được sử dụng các loại mỹ phẩm một cách bừa bãi, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Những sản phẩm kem dưỡng ẩm có tác dụng cân bằng ẩm, giảm khô da, ngứa da sẽ là lựa chọn tốt cho bệnh nhân.
• Hạn chế tiếp xúc với hóa chất độc hại, luôn có biện pháp bảo vệ da tay, da chân khi phải làm việc trong môi trường độc hại.
• Ngay sau khi tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại, bệnh nhân nên chủ động vệ sinh tay chân sau đó thoa kem dưỡng ẩm.
• Luôn xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, tránh xa những loại thực phẩm có thể gây dị ứng như hải sản, rượu bia,...
• Có tinh thần thoải mái, hạn chế những căng thẳng lo âu.

Chàm ở chân, tay là bệnh lý mãn tính, khó có thể chữa khỏi tận gốc. Các biện pháp Tây y có tác dụng làm thuyên giảm triệu chứng bệnh, từ đó giúp bệnh nhân cải thiện đời sống sinh hoạt.

Sử dụng thuốc điều trị nội khoa

Khi bị chàm ở chân, tay không ít bệnh nhân lựa chọn thuốc Tây vì tính hiệu quả. Căn cứ vào chẩn đoán ban đầu mà bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân sử dụng loại thuốc phù hợp. Những loại thuốc trị bệnh chàm thường được chỉ định cho bệnh nhân gồm:

• Thuốc bôi corticoid: Là nhóm thuốc có tác dụng giảm viêm, kháng dị ứng và ức chế hoạt động miễn dịch tại vùng da được sử dụng. Tuy nhiên, nhóm thuốc này chỉ nên dùng dưới 15 ngày, không nên lạm dụng vì có thể khiến teo da, nổi mụn...
• Nhóm thuốc Histamin H1: Giúp kiểm soát các triệu chứng của bệnh chàm ở chân. Điển hình là Chlorpheniramine, Loratadin,...
• Thuốc ức chế calcineurin: Thường là thuốc Tây dạng kem bôi, có tác dụng làm giảm các khu vực viêm nhiễm do bệnh chàm.
• Nhóm thuốc kháng nấm: Trường hợp bệnh nhân bị chàm ở chân, tay do nhiễm nấm sẽ được chỉ định dùng nhóm thuốc này. Các loại thuốc điển hình gồm: Clotrimazole, Griseofulvin, Ketoconazole...

Các loại thuốc Tây được sử dụng trong điều trị bệnh chàm ở chân và tay chỉ có tác dụng làm giảm tổn thương tạm thời, bệnh vẫn có thể tái phát khi ngừng thuốc. Người bệnh không được lạm dụng thuốc, với những bệnh nhân không đáp ứng thuốc, phương pháp quang trị liệu có thể được áp dụng.

Phương pháp quang trị liệu

Quang trị liệu là biện pháp sử dụng tia UV nhân tạo chiếu lên da để tiêu diệt, ngăn chặn sự tăng trưởng của các tế bào sừng. Điều này giúp kìm hãm hoạt động của các chất gây viêm, nhờ vậy mà triệu chứng bệnh được cải thiện đáng kể.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp phương pháp này có thể gây bỏng da, mỏng da, thậm chí làm tăng nguy cơ ung thư da. Do vậy, cần tuyệt đối thận trọng và tuân thủ mọi hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng phương pháp điều trị này.

Để loại bỏ tình trạng da tay, da chân bị bong tróc, đối mặt với viêm nhiễm khi bị bệnh chàm, bệnh nhân có thể tham khảo một số cách trị chàm theo dân gian sau:

• Sử dụng lá trầu không: Đây là loại lá có tác dụng kháng viêm, thường được sử dụng trong các bài thuốc trị bệnh viêm da của dân gian. Người bệnh có thể sử dụng trầu không vò nát sau đó đắp lên vùng da bệnh hoặc đun nước lá trầu không rồi ngâm rửa vùng da chân, tay.
• Các loại tinh dầu thiên nhiên: Ví dụ như dầu ô liu, dầu dừa, dầu mù u,... Có chứa các loại acid béo, chất chống oxy hóa, polyphenol… Chúng có tác dụng dưỡng ẩm, loại bỏ tình trạng nứt nẻ, khô ráp, dày sừng,...
• Bột yến mạch: Đây là nguyên liệu chứa nhiều hoạt chất chống oxy hóa, điển hình là axit ferulic, avenanthramide. Những chất này có tác dụng ức chế các gốc tự do, giảm tình trạng viêm da, cải thiện những cơn ngứa ngáy vô cùng hiệu quả. Bệnh nhân có thể sử dụng khoảng 2 thìa yến mạch pha với nước ấm, sau đó dùng hỗn hợp để ngâm rửa vùng da tổn thương.

Tuy những mẹo dân gian đơn giản, dễ làm nhưng đôi khi hiệu quả không cao. Những bài thuốc này chỉ phù hợp với người bệnh ở giai đoạn khởi phát, các triệu chứng chưa quá nghiêm trọng và chưa bội nhiễm.

• Bài Tập Cho Chân Vòng Kiềng