Chàm Khô

Chàm khô hay còn được gọi là bệnh eczema là một dạng của bệnh chàm xuất hiện phổ biến hiện nay. Đây là tình trạng viêm da dị ứng do da thiếu độ ẩm, cấu trúc da bị sừng hóa và các tế bào mất đi sự liên kết. Người bệnh bị chàm khô thường xuất hiện tình trạng bong tróc, nứt nẻ thậm chí là chảy máu ở các vùng da tay, da chân.

Mặc dù bệnh chàm khô chủ yếu gây triệu chứng ngoài da, không lây nhiễm và không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nhưng nếu để lâu không được điều trị kịp thời bệnh dễ tái phát và thường gây ra tình trạng mãn tính gây ngứa ngáy dữ dội và để lại thâm sẹo vĩnh viễn. Ngoài ra, tổn thương do chàm khô gây nên trên bề mặt da cũng ảnh hưởng đến thẩm mỹ, khiến người bệnh cảm thấy mất tự tin và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Thông thường bệnh chàm khô thường biểu hiện các triệu chứng không rõ ràng ở giai đoạn đầu. Chính vì điều này nên nhiều bệnh nhân thường chủ quan nghĩ rằng mình bị ngứa thông thường dẫn đến việc chậm trễ trong quá trình điều trị.

Bệnh chàm khô có thể xuất hiện ở cả người lớn và trẻ em nên bạn cần phải nắm chắc các triệu chứng thường gặp của bệnh. Đi từ mức độ nhẹ đến nặng, bệnh chàm khô trải qua 3 giai đoạn phát triển đặc trưng như sau:

Giai đoạn cấp tính

Khi này da mặt, da môi, da chân, da tay người bệnh xuất hiện xuất hiện các nốt hồng ban, hơi ửng đỏ và ngứa ngáy nhẹ. Ngoài ra, có những người bệnh sẽ xuất hiện một số mụn nước nhỏ liti có kích thước khoảng 1-2mm mọc san sát nhau thành từng cụm. Khi va chạm hay cào gãi có thể làm các mụn nước này bị vỡ và chảy dịch gây tổn thương sưng phù và tạo mủ. Nếu không được xử lý sạch sẽ và đúng cách, da rất dễ bị bội nhiễm.

Giai đoạn bán cấp

Đặc trưng của giai đoạn này là bề mặt da bắt đầu khô lại, đóng vảy sau khi mụn nước vỡ ra gây ngứa rát và có cảm giác rất khó chịu. Khoảng 1 - 2 ngày vảy sẽ khô và bong ra để lại một lớp da non mỏng có màu hồng. Tuy nhiên, sau đó vùng da này sẽ có xu hướng sẫm màu hơn so với vùng da bình thường xung quanh.

Giai đoạn khô da

Đây là giai đoạn cuối cùng của bệnh chàm khô. Khi tình trạng bệnh kéo dài và tái phát nhiều lần sẽ khiến khu vực da bị tổn thương chồng chéo nên da ngày càng sậm màu hơn. Lúc này người bệnh sẽ cảm giác da thiếu nước rất khô ráp, bề mặt da nổi rõ các vết hằn và một số trường hợp còn có tình trạng chảy máu.

Ngoài ra, nếu mụn nước tiếp tục mọc sau khi bong tróc sẽ dễ gây ra tình trạng bội nhiễm kèm theo các hiện tượng như: sưng nóng, đau nhức và sốt cao… rất khó điều trị.

Dù là chàm khô ở tay, chàm khô ở mặt hay chàm khô ở trẻ em thì bệnh vẫn có những triệu chứng và ngày càng phức tạp hơn theo từng giai đoạn. Vì vậy, người bệnh cần nắm được những dấu hiệu cơ bản trên của bệnh chàm khô để có cách xử trí kịp thời.

Bản chất của bệnh chàm khô là căn bệnh ngoài da mãn tính, vì vậy nó sẽ tái phát liên tục nếu người bệnh không tìm ra được phương pháp điều trị phù hợp. Đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có một nghiên cứu nào cho thấy nguyên nhân cụ thể gây nên bệnh chàm khô là gì. Tuy nhiên,qua một số nghiên cứu sinh thiết da và dịch tễ thì các chuyên gia đã nhận thấy rằng bệnh chàm khô khởi phát do một số yếu tố chính sau đây:

Các yếu tố bên trong cơ thể

• Do di truyền:  Di truyền là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh chàm khô. Nếu trong gia đình có người thân như: ông, bà, bố, mẹ mắc bệnh chàm khô thì con cái cũng có tỷ lệ mắc bệnh này lên tới 55%.
• Do cơ địa: Nếu người bệnh có hệ miễn dịch, sức đề kháng kém hay cơ địa bị dị ứng với các dị nguyên như: lông động vật, phấn hoa, bụi bẩn… khi cơ thể tiếp xúc với chúng cũng có thể dẫn tới bệnh chàm khô khởi phát. Đặc biệt là nếu người bệnh tiếp xúc trong thời gian dài với những tác nhân này có thể gây nên biến chứng nguy hiểm.
• Rối loạn chuyển hóa: Sinh thiết da ở các trường hợp mắc bệnh chàm khô cho thấy, hầu hết các trường hợp rối loạn chuyển hóa sẽ dẫn đến tình trạng tăng tế bào sừng. Từ đó làm da bị bong tróc, sần sùi và gây ngứa rát. Ngoài ra, hiện tượng này còn dẫn đến thiếu hụt màng bảo vệ lipid khiến da dễ mất nước, giảm sức đề kháng và  tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
• Thói quen sinh hoạt: Những người có thói quen ăn nhiều đồ cay nóng, lạm rụng rượu bia thường xuyên sẽ có tỉ lệ mắc bệnh chàm khô cao hơn thông thường.

Tác động từ các yếu tố bên ngoài

• Dị ứng với hóa mỹ phẩm: Việc làn da thường xuyên phải tiếp xúc với các loại hóa chất tẩy rửa hay mỹ phẩm có độ axit cao có thể làm mất đi lớp sừng bảo vệ da. Điều này khiến da mất nước, khô ráp làm tăng nguy cơ mắc bệnh chàm khô.
• Tác động của thời tiết: Thời tiết đột ngột hạ thấp làm giảm độ ẩm và kích thích quá trình thoát hơi nước của da. Vì vậy, vào mùa đông thường làm tăng phản ứng dị ứng của cơ thể, dẫn tới dễ mắc phải các bệnh ngoài da như chàm khô.
• Môi trường bị ô nhiễm: Những người sống trong môi trường ô nhiễm dễ khiến các tác nhân gây hại, nấm mốc tấn công da gây nên các vấn đề về da liễu.
• Tác dụng phụ của thuốc tây: Có nhiều loại thuốc Tây nếu sử dụng trong thời gian quá lâu có thể gây ra những tác dụng phụ cho cơ thể, dễ gây ra bệnh chàm khô.
• Yếu tố khác: Ngoài ra bệnh chàm khô cũng có thể bùng phát do một số nguyên nhân khác như stress, da không được vệ sinh sạch sẽ, dị ứng với thực phẩm…

Để điều trị dứt điểm bệnh chàm khô, người bệnh không chỉ sử dụng thuốc chuyên khoa mà cần phải phòng tránh những tác nhân khiến bệnh khởi phát hay bùng phát nghiêm trọng. Dưới đây là một số khuyến nghị hữu ích của bác sĩ dành cho người bệnh đang sống chung với bệnh chàm khô:

• Ăn đầy đủ, bổ sung nhiều loại thực phẩm chứa vitamin A, E, C và chất chất.
• Truyền tải trực tiếp với các loại mỹ phẩm, hóa chất dễ gây kích ứng. có hại cho da.
• Không lấy cào cào tay vào những vùng da bị khô, tránh gây mất nhãn và nhiễm trùng.
• Dưỡng ẩm cho da bằng các loại sửa chữa lành tính, an toàn.
• Tuyệt đối không tự ý sử dụng các loại thuốc bôi, uống chữa khô khi chưa có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.

Về cơ bản bệnh chàm khô không phải là căn bệnh gây nguy hiểm cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu bệnh chàm khô có xu hướng kéo dài dai dẳng mãn tính sẽ gây khó khăn trong quá trình điều trị. Bên cạnh đó, tình trạng bệnh chàm ở chân tay nghiêm trọng cũng có thể gây nhiễm trùng, viêm nhiễm trên da.

Do đó, người bệnh mắc bệnh chàm khô cần sớm có phương pháp chữa trị phù hợp để kiểm soát bệnh tốt nhất, cũng như phòng tránh tái phát trong thời gian dài. Một số phương pháp đẩy lùi chàm khô phổ biến nhất hiện nay bạn có thể tham khảo như:

Chữa chàm khô bằng phương pháp dân gian

Cách chữa chàm khô bằng các mẹo dân gian thường được áp dụng để hỗ trợ trong việc điều trị thuốc Tây y. Tuy nhiên, mẹo dân gian chỉ có hiệu quả khi tình trạng bệnh chàm khô mới chỉ xuất hiện với những triệu chứng nhẹ.

Mẹo chữa chàm khô bằng lá trầu không

Trong lá trầu không chứa rất nhiều dược chất quý như: betel phenol, chavicol, eugenol, cineol, vitamin và axit amin… rất tốt cho sức khỏe. Các dưỡng chất này kết hợp với nhau tạo ra một loại kháng sinh thực vật đem lại hiệu quả sát khuẩn cực mạnh. Vì vậy, lá trầu không giúp ức chế sự phát triển của các loại nấm, vi khuẩn gây bệnh chàm khô.

Nguyên liệu: 6 - 7 lá trầu không

Cách thực hiện:

• Lá trầu không rửa sạch với nước, sau đó vò nát nhẹ.
• Đun sôi 2 lít nước, sau đó thả lá trầu vào và đun tiếp khoảng 10 phút nữa rồi tắt bếp.
• Để nguội rồi đổ nước ra một cái chậu nhỏ và ngâm vùng da bị chàm khoảng 15 phút.
• Mỗi ngày thực hiện 1 lần, sau khoảng 1 tuần bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt

Trị chàm khô tại nhà bằng lá sim

Lá sim trong y học cổ truyền là một vị thuốc có khả năng sát khuẩn, kháng viêm tự nhiên. Người bệnh sử dụng lá giúp xoa dịu nhanh hiện tượng viêm loét, ngứa ngáy do bệnh chàm khô gây ra. Đồng thời trong lá sim có nhiều hoạt chất có khả năng làm lành các tổn thương trên bề mặt da nhanh chóng, an toàn.

Nguyên liệu: 300gr lá sim

Cách thực hiện:

• Lá sim đem rửa sạch và ngâm với nước muối loãng khoảng 15 phút để làm sạch tạp chất.
• Đun sôi khoảng 5 lít nước và cho lá sim vào. Để lửa nhỏ cho các dược chất tiết hết ra nước và tạo thành hỗn hợp đặc sánh như cao lỏng.
• Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị chàm khô rồi dùng tăm bôi bôi cao sim và để khô tự nhiên.
• Thực hiện 1 - 2 lần/ngày để có kết quả tốt nhất.
• Bạn có thể bảo quản hỗn hợp này vào lọ thủy tinh để dùng dần.

Cách chữa chàm khô bằng dầu dừa

Đây là cách trị chàm trong dân gian rất phổ biến. Với thành phần chính là vitamin E cùng các loại axit béo, dầu dừa có tác dụng cấp ẩm, làm mềm mịn và giảm ngứa ngáy cho các vùng da bị khô. Khi bôi dầu dừa lên các vùng da bị chàm khô sẽ dễ dàng làm mềm các tế bào bị sừng hóa và không gây ra viêm nhiễm, chảy máu. Với cách thực hiện đơn giản nhưng đem lại kết quả cao, hiện nay bài thuốc trị bệnh chàm khô bằng dầu dừa vẫn được mọi người áp dụng rộng rãi.

Nguyên liệu: Dầu dừa tự nhiên

Cách thực hiện:

• Làm sạch vùng da bị chàm khô bằng nước ấm và khăn mềm.
• Dùng tăm bông thoa dầu dừa lên vùng da bị chàm. Đồng thời massage nhẹ nhàng giúp dưỡng chất thấm sâu hơn và các tế bào chết cũng  dễ dàng bị bong tróc ra ngoài.
• Mỗi ngày bạn nên thực hiện 2-3 lần để kiểm soát tốt bệnh.
• Sau khoảng 30 phút thì rửa lại với nước ấm cho đến khi bề mặt da không còn bị nhờn dính.
• Ngoài ra bạn có thể kết hợp dầu dừa với mật ong, nha đam… để đem lại kết quả tốt hơn.

Điều trị chàm khô bằng các bài thuốc tự nhiên vừa an toàn, mang lại hiệu quả cao và bảo vệ da rất tốt. Tuy nhiên, mẹo dân gian này mang lại kết quả chậm đòi hỏi người bệnh phải kiên trì.

Chữa chàm khô bằng thuốc Tây y

Các loại thuốc Tây y được dùng để điều trị bệnh chàm khô chủ yếu được chia thành các dạng tác dụng tại chỗ và tác dụng toàn thân. Tùy thuộc vào độ tuổi, mức độ nghiêm trọng của người bệnh mà các bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp.

Hồ nước

Được sử dụng khi bệnh chàm khô mới xuất hiện các triệu chứng nhẹ. Hồ nước giúp làm mát da và dịu đi cơn ngứa. Bôi thuốc 2 - lần/ngày kết hợp với các loại thuốc khác giúp bệnh được điều trị dứt điểm.

Thuốc mỡ corticosteroid tại chỗ

Đây là loại thuốc chống viêm dùng bôi trực tiếp lên da có tác dụng làm giảm các triệu chứng viêm và ngứa ngáy. Hiện có rất nhiều thuốc mỡ corticosteroid có bán sẵn tại các hiệu thuốc, tuy nhiên người bệnh nhân cần lưu ý chỉ sử dụng thuốc chữa chàm khô khi được bác sĩ kê đơn.

Thuốc kháng sinh

Khi bệnh chàm khô tái phát cùng với những dấu hiệu nhiễm trùng da do vi khuẩn thì người bệnh sẽ phải sử dụng thuốc kháng sinh. Nó giúp cải thiện tình trạng mẩn đỏ, viêm loét và phù nề tại vùng chàm. Tuy nhiên, khi sử dụng loại thuốc này cần có sự tư vấn của bác sĩ để tránh tác hại xấu xảy ra.

Thuốc Corticosteroid toàn thân

Các bác sĩ sẽ kê corticosteroid toàn thân khi bệnh nhân nhiễm bệnh chàm khô nghiêm trọng nhằm giảm nhanh các triệu chứng ngứa, bội nhiễm da. Thuốc Corticosteroid toàn thân thường là dạng viên uống hoặc tiên nên sẽ chỉ sử dụng trong thời gian ngắn. Nếu lạm dụng sẽ gây nên tác dụng phụ ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh.

Bệnh chàm khô nên ăn gì, kiêng gì? là câu hỏi được nhiều người bệnh đặt ra. Một chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học sẽ giúp giảm các tình trạng như viêm nhiễm, ngứa rát do bệnh chàm khô gây ra. Bên cạnh đó nó cũng hỗ trợ các phương pháp điều trị khác đạt hiệu quả tốt hơn. Dưới đây là một số thực phẩm mà người bệnh mắc bệnh chàm khô nên bổ sung

• Các loại thực phẩm giàu axit béo omega-3 và có tính năng chống viêm như: dầu cá, hải sản, hạt và dầu hạt lanh…
• Kẽm có nhiều trong hải sản, sô cô la đen, thịt đỏ… giúp
• Các loại vitamin C:  Có nhiều trong các loại rau củ quả, trái cây nhiều màu sắc giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể.
• Probiotic bổ sung: Giúp ổn định đường tiêu hóa và hỗ trợ hệ thống miễn dịch mạnh mẽ. Từ đó cải thiện một số chứng chỉ của bệnh khô.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần phải hạn chế ăn một số thực phẩm dưới đây để tránh tình trạng môi bị nặng thêm:

• Kiêng thức ăn cay, nóng:  Người bị khô nóng nếu ăn nhiều đồ cay có thể tạo ra các vết viêm nhiễm trùng và mưng mủ.
• Kiêng đồ tanh, cuộc sống: Những đồ tanh, cuộc sống như: hải sản, tôm cua, trứng cá thường có tính chất hàn rất cao và chứa nhiều chất gây dị ứng cho cơ thể.
• Giới hạn rượu bia và sự kích hoạt chất lượng: Trong quá trình làm khô người bệnh cần tuyệt đối không sử dụng rượu bia hay chất kích hoạt. Các sản phẩm này có thể làm chậm quá trình phục hồi và sản xuất các tiền tố gây hại cho da.
• Ngoài ra, bạn cũng cần giới hạn chế độ ăn nhanh, thực phẩm nhiều dầu mỡ, chất béo và cắt giảm lượng đường trong thực đơn ngày.