Chàm Ngứa

Triệu chứng và nguyên nhân

Chàm ngứa là bệnh da liễu khá phổ biến, gây nhiều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc và trạng thái tâm lý của người bệnh. Việc chủ quan, không tiến hành trị bệnh triệt để có thể khiến bệnh trở thành mãn tính kèm theo các biến chứng nghiêm trọng khác. Vậy, đâu là nguyên nhân, triệu chứng cũng như hướng điều trị bệnh lý này chính xác?

Định nghĩa

VietmecGroup cho biết, chàm ngứa là bệnh về da liễu, có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhất là trẻ nhỏ. Bệnh gây ảnh hưởng đến lớp biểu bì dưới da, làm xuất hiện các mụn, nốt ngứa li ti mọc thành từng mảng khiến người bệnh cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu. Trong đó, vùng da cánh tay, chân, cổ, mặt là khu vực có tỷ lệ cao bị chàm ngứa.

Chàm ngứa là bệnh lý kéo dài dai dẳng, dễ khởi phát trở lại khi gặp điều kiện thuận lợi. Ngoài việc gây cảm giác ngứa ngáy, mệt mỏi, bệnh còn tác động xấu đến giá trị thẩm mỹ, người bệnh tự ti, ngại giao tiếp. Nếu không được khắc phục sớm có thể khiến vùng da mắc bệnh bị viêm nhiễm và để lại sẹo.

Hình ảnh

Triệu chứng

Chàm ngứa là bệnh ngoài da, vì vậy người mắc có thể dễ dàng nhận biết bệnh bằng mắt thường. Cụ thể, dưới đây là một số dấu hiệu điển hình giúp phát hiện sớm và chính xác bệnh chàm ngứa:

  • Xuất hiện các nốt mẩn đỏ li ti trên da, sau vài ngày nổi thành mụn nước rồi vỡ dần gây lở loét và hình thành vảy sừng.
  • Vùng da bị tổn thương có cảm giác ngứa ngáy, khó chịu, sưng đỏ hoặc thậm chí viêm.
  • Da sậm màu hơn bình thường, dần trở nên cứng, khô, bong tróc từng mảng như da cá.
  • Vùng da tổn thương nhạy cảm với bụi bẩn, hóa chất, mỹ phẩm…
  • Trẻ bị chàm ngứa thường kèm theo các triệu chứng khá như mệt mỏi, quấy khóc, sốt…

Nguyên Nhân

Như đã đề cập, việc sớm tiến hành điều trị chàm ngứa là điều cần thiết nhằm ngăn cản các vấn đề xấu tác động đến sức khỏe, tâm lý và thẩm mỹ. Trong đó, việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh được xem là yếu tố cốt lõi quyết định hiệu quả điều trị.

Theo đó, nguyên nhân gây chàm ngứa da được tổng hợp dưới những vấn đề chính sau:

  • Do di truyền, nếu trong gia đình có người từng bị chàm ngứa thì tỷ lệ các thế hệ sau mắc bệnh lý này là khá cao.
  • Chức năng nội tiết tố và bài tiết trong cơ thể bị rối loạn đột ngột.
  • Cơ địa nhạy cảm, dễ bị kích ứng bởi các tác nhân bên ngoài như mỹ phẩm, hóa chất, khói bụi, phấn hoa, thực phẩm…
  • Hoạt động vệ sinh không đảm bảo, vùng da có nếp gấp luôn bị ẩm.
  • Chế độ ăn uống không cân bằng, hệ miễn dịch không đảm bảo, cơ thể thiếu chất xơ, vitamin…
  • Biến chứng từ các bệnh lý khác như xơ gan, viêm thận, hen phế quản…

Biến chứng

Chàm ngứa không phải bệnh lý quá nguy hiểm nhưng lại là nguyên nhân khiến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh suy giảm. Ngoài ra, việc chậm trễ trong việc thực hiện các biện pháp điều trị cũng có thể khiến người bệnh đối mặt với các vấn đề như:

  • Nhiễm trùng da: Các nốt mẩn đỏ chảy nước sau khi vỡ ra không được xử lý tốt làm tăng tỷ lệ bị chàm bội nhiễm. Nếu tình trạng này trở nặng, diện tích nhiễm trùng lan rộng làm suy giảm cấu trúc và hệ miễn dịch da, dễ để lại sẹo hoặc thậm chí gây hoại tử, nhiễm trùng máu.
  • Viêm da tróc vảy: Viêm da tróc vảy là một loại viêm da khác, khởi phát khi chàm ngứa trở nặng hoặc không được điều trị tốt. Bệnh lý này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, mất nước, suy tim..
  • Các vấn đề về mắt: Chàm ngứa nhất là trường hợp xuất hiện trên mặt có thể gây ra viêm nếp gấp mí mắt, viêm kết mạc, đục thủy tinh thể…
  • Hen suyễn, dị ứng: Trẻ em bị chàm có thể tiềm ẩn nguy cơ xuất hiện các vấn đề tiêu cực khác như hen suyễn, dị ứng…

Về vấn đề chàm ngứa có tự khỏi không, theo các chuyên gia, mặc dù đây là chỉ là bệnh ngoài da nhưng lại không có khả năng tự khỏi. Nếu người bệnh mang tâm lý chủ quan, để bệnh tự diễn biến có thể khiến tình trạng tổn thương lan rộng, gây nhiều bất tiện trong cuộc sống sinh hoạt và tiềm ẩn nguy cơ trở thành mãn tính.

Phòng ngừa

Phương thức tốt nhất để bảo vệ sức khỏe không phải tiến hành điều trị mà là chủ động trong việc phòng ngừa bệnh ngay từ đầu. Với chàm ngứa, mỗi người có thể tự bảo vệ mình khỏi các tác động xấu của bệnh thông qua:

  • Vệ sinh cơ thể, môi trường sống sạch sẽ đồng thời tránh tiếp xúc trực tiếp với các dị nguyên.
  • Bổ sung đầy đủ các dưỡng chất giúp tăng cường thể trạng, sức đề kháng ngăn cản vi khuẩn tấn công.
  • Bổ sung các loại rau xanh, hoa quả tươi với hàm lượng chất xơ, vitamin, khoáng chất dồi dào.
  • Hạn chế dung nạp với cơ thể nhóm thực phẩm chiên rán, cay nóng, thức ăn nhanh hoặc các chất kích thích có hại khác.
  • Làm việc, nghỉ ngơi hợp lý, tránh để cơ thể stress kéo dài hoặc ngủ không đủ giấc.
  • Theo dõi sức khỏe và luyện tập thể dục thể thao thường xuyên.
Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp chẩn đoán

Hoạt động chẩn đoán có vai trò tìm ra chính xác nguyên nhân gây bệnh để từ đó xây dựng hướng điều trị phù hợp. Với chàm ngứa, việc chẩn đoán bệnh sẽ được tiến hành dựa trên phương thức sau:

  • Kiểm tra lâm sàng: Người bệnh tiến hành khai báo các thông tin liên quan đến thời gian mắc bệnh, triệu chứng, tiền sử bệnh lý của bản thân và gia đình… dựa trên hướng dẫn của bác sĩ.
  • Xét nghiệm dị ứng, xét nghiệm tế bào: Kết quả xét nghiệm cho biết tế bào có chứa vi khuẩn lạ cũng như xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh.

Biện pháp điều trị

Hiện nay có khá nhiều phương pháp điều trị chàm ngứa đem lại hiệu quả cao. Tùy thuộc nguyên nhân, tình trạng bệnh, điều kiện mà bạn đọc có thể tham khảo một số cách trị bệnh chàm ngứa dưới đây.

Sử dụng bài thuốc dân gian

Phương pháp này hướng đến trị bệnh tại nhà thông qua sử dụng chủ yếu các cây thuốc Nam quen thuộc, dễ tìm giúp tiết kiệm thời gian và chi phí. Hiệu quả và tính an toàn của bài thuốc đã được kiểm chứng qua nhiều thế hệ vì vậy người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm.

Một số bài thuốc dân gian trị bệnh tại nhà được nhiều người sử dụng là:

  • Nghệ vàng: Chuẩn bị một củ nghệ tươi, rửa sạch, cạo vỏ rồi đem giã nát hoặc xay nhuyễn sau đó vắt lấy nước cốt. Vệ sinh sạch vùng da bị tổn thương rồi dùng nước cốt nghệ bôi lên. Thực hiện đều đặn mỗi ngày 2 - 3 lần để đạt hiệu quả điều trị cao.
  • Lá trầu không: Chuẩn bị một nắm lá trầu không, rửa sạch rồi ngâm vào nước muối pha loãng. Tiếp theo, đem lá trầu không đi giã nát, vắt lấy nước cột rồi thoa đều lên vùng da bị chàm. Lưu ý, cần vệ sinh sạch sẽ vùng bị tổn thương để tăng hiệu quả thực hiện.
  • Nha đam: Chuẩn bị 1 - 2 lá nha đam tươi, gọt bỏ phần vỏ cứng bên ngoài, rửa sạch mủ sau đó cạo lấy phần gel. Vệ sinh sạch vùng da bị tổn thương, thấm khô rồi bôi gel nha đam trực tiếp lên và giữ trong khoảng 20 phút.

Lưu ý, mẹo trị chàm từ dân gian chỉ phù hợp với tình trạng bệnh nhẹ, ở giai đoạn mới khởi phát. Đồng thời, người bệnh cần tránh sử dụng phương pháp này với các vết thương hở, lở loét, nhiễm trùng.

Sử dụng Tây y trị bệnh nhanh chóng

Trị bệnh Tây y hướng đến việc dùng thuốc làm dịu tình trạng ngứa rát, khó chịu đồng thời ngăn cản các tổn thương lan rộng. Trong đó, một số loại thuốc chữa bệnh chàm thường được sử dụng là:

  • Dung dịch trị bệnh chuyên dụng như Jarish, Vioform 1%, thuốc tím 0,001%.
  • Thuốc mỡ, điển hình Synalar - Neomycin, Celestoderm - Neomycin… được sử dụng với các vết thương lành.
  • Thuốc uống, ví dụ Cetirizine, Siro Phenergan, Chlorpheniramin…
  • Kháng sinh Amoxicillin, Cephalosporin… được sử dụng trong trường hợp tổn thương trở nặng, nhiễm trùng, lở loét…
  • Các loại dung dịch sát trùng, giúp tăng hiệu quả làm sạch tổn thương.

Lưu ý, thuốc Tây trị chàm ngứa có khả năng làm phát sinh một số tác dụng phụ trong quá trình sử dụng, do đó người bệnh chỉ nên dùng thuốc khi có đơn thuốc của bác sĩ. Đồng thời, với thuốc bôi nên sử dụng một lượng vừa phải, bôi mỏng, đều lên vùng da bị tổn thương nhằm tránh làm tổn thương cấu trúc da.

Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà

Vì là bệnh ngoài da, dễ tiếp xúc với các dị nguyên bên ngoài nên chế độ chăm sóc càng trở nên quan trọng, ảnh hưởng lớn đến hoạt động điều trị. Theo đó, trong quá trình trị bệnh, người mắc cần chú ý:

Chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng là yếu tố tạo nền tảng sức đề kháng vững chắc giúp người bệnh chống lại các tác động xấu của chàm ngứa. Đồng thời, đây cũng là yếu tố cốt lõi ảnh hưởng đến sức khỏe toàn diện của người bệnh. Theo đó, người bị chàm ngứa cần:

  • Sử dụng các thực phẩm giàu omega 3 như dầu cá, cá hồi, quả óc chó,cá ngừ…
  • Thay thế mỡ động vật bằng các loại dầu thiên nhiên như dầu bơ, dầu lạc, dầu oliu...
  • Bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều lợi khuẩn cho đường tiêu hóa, ví dụ Bifidus, probiotic, acidophilus.
  • Tránh sử dụng các loại thực phẩm có nguy cơ dị ứng cao như trứng, lúa mì, sữa, socola, chất tạo màu…
  • Tránh sử dụng đồ ăn cay nóng, dầu mỡ, đồ ăn nhanh hoặc các chất kích thích có hại.

Thói quen sinh hoạt

Nối tiếp chế độ dinh dưỡng thì thói quen sinh hoạt cũng là vấn đề người bệnh cần đặc biệt lưu tâm, cụ thể:

  • Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị tổn thương hàng ngày nhằm loại bỏ tình trạng vi khuẩn khu trú tại đó.
  • Không để tổn thương tiếp xúc với bụi bẩn, hóa chất hoặc các dị nguyên khác.
  • Xây dựng chế độ làm việc, nghỉ ngơi hợp lý giúp giữ cơ thể, tinh thần ở trạng thái cân bằng.
  • Chú ý theo dõi các chuyển biến về bệnh tình, chú ý thông báo với bác sĩ khi có vấn đề bất thường xuất hiện.

Trên đây là đầy đủ các thông tin chi tiết về bệnh chàm ngứa và các cách thức chữa trị. Để đảm bảo hiệu quả, tốt nhất người bệnh nên tiến hành thăm khám tại các đơn vị y tế uy tín đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ định từ phía bác sĩ, chuyên gia.

Chuyên sâu

Câu hỏi thường gặp

Người bị hồng ban nút nên ăn và nên kiêng những thực phẩm sau:

Nên ăn:

  • Thực phẩm giàu omega-3: Cá hồi, cá thu, cá mòi, cá ngừ, cá trích.
  • Thực phẩm chứa quercetin: Táo, anh đào, việt quất, cải xoăn, rau chân vịt, bông cải xanh.
  • Thực phẩm chứa men vi sinh: Sữa chua, súp miso, kim chi, cải chua, dưa chuột lên men.
  • Trái cây tươi: Bơ, nho, quả sơ ri.
  • Trà xanh, nấm, gia vị chống viêm (ớt chuông, ớt sừng, nghệ).

Nên kiêng:

  • Đồ ăn chiên rán, chế biến sẵn: Thức ăn nhanh, gà rán, khoai tây chiên, phô mai que, xiên que, thịt xông khói, dăm bông, pate, xúc xích.
  • Đồ uống nhiều đường, có gas: Nước ngọt, nước hoa quả đóng chai, soda.
  • Chất béo bão hòa: Mỡ động vật, bơ thực vật.
  • Carbs tinh chế: Bánh quy, bánh mì trắng, gạo trắng.
Xem chi tiết

  • Bệnh nhân bị chàm nên kiêng các loại thực phẩm tanh sống, thịt gà, các chế phẩm từ sữa, nội tạng động vật, thực phẩm chứa nhiều đường, muối.
  • Nên ăn các loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, nhóm thực phẩm giàu omega-3 và kẽm
Xem chi tiết

Bệnh chàm da (Eczema) không có tính lây nhiễm chéo giữa người với người khi tiếp xúc nhưng lại là bệnh di truyền trong trường hợp căn nguyên gây bệnh xuất phát từ hệ miễn dịch hoặc tiết tố của người bệnh.

Xem chi tiết
Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
Verified
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android