Đau Lưng Khi Mang Thai

Cơ bản

Đau lưng khi mang thai là tình trạng được bắt gặp ở hầu hết bà bầu. Nguyên nhân chủ yếu là do sự thay đổi nội tiết tố, cân nặng hoặc vận động sai tư thế trong thai kỳ. Một số phụ nữ bị đau lưng do mắc bệnh về cột sống. Các giải pháp giảm đau tự nhiên thường được áp dụng để đẩy lùi cơn đau cho bà bầu một cách an toàn.

Nguyên nhân

Đau lưng là hiện tượng thường gặp ở phụ nữ mang thai. Tình trạng này xảy ra do những nguyên nhân dưới đây:

  • Tăng cân trong thai kỳ: Trọng lượng cơ thể của phụ nữ mang thai thường tăng dần trong suốt thai kỳ. Trung bình, một cá nhân có thể tăng từ 11 – 15kg hoặc nhiều hơn. Điều này có thể làm gia tăng áp lực lên cột sống và các dây chằng khiến cho chị em bị đau lưng, nhất là vùng lưng dưới. Thêm vào đó, sự phát triển của em bé cũng như tử cung cũng gây chèn ép vào mạch máu và dây thần kinh nằm ở lưng và xương chậu. Đây chính là lý do khiến hầu hết phụ nữ bị đau lưng khi mang thai.
  • Thay đổi hormone: Lượng hormone relaxin trong thai kỳ gia tăng khiến cho các cơ và dây chằng quanh vùng chậu thư giãn và dễ bị giãn nở, kéo căng. Tình trạng này cũng khiến cho xương khớp trở nên lỏng lẻo, liên kết kém nên dẫn đến đau lưng.
  • Căng thẳng quá mức: Công việc nhiều áp lực hoặc việc lo lắng quá mức trong thai kỳ để có thể kích thích các cơ ở lưng co thắt và dẫn đến đau lưng.
  • Thay đổi cấu trúc lưng: Sự gia tăng kích thước của tử cung trong thời gian mang thai khiến cho cấu trúc vùng cột sống thắt lưng và khung xương chậu bị thay đổi. Điều này có thể kích hoạt các cơn đau lưng kéo dài trong thời gian mang thai.
  • Ăn uống thiếu chất: Nhu cầu chất dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai thường lớn hơn do phải nuôi dưỡng thai nhi và đảm bảo cho em bé trong bụng phát triển khỏe mạnh. Việc ăn uống không đầy đủ, cơ thể thiếu sắt hay canxi đều có thể làm tăng nguy cơ bị đau lưng khi mang thai.
  • Thay đổi tư thế: Trọng tâm của cơ thể thay đổi trong thai kỳ khiến cho chị em phải điều chỉnh tư thế hoạt động cũng như cách di chuyển. Điều này có thể gây căng thẳng cho cơ lưng và cột sống, từ đó dẫn đến đau lưng.
  • Động thai: Một số phụ nữ bị đau lưng do động thai. Trường hợp này, cơn đau mỏi thắt lưng thường xuất hiện kèm theo các dấu hiệu bất thường khác như chảy máu âm đạo, vùng kín ra nhiều dịch tiết, đau bụng âm ỉ, dữ dội hoặc đau từng cơn. Nếu gặp phải các triệu chứng này, chị em nên tới bệnh viện thăm khám ngay.
  • Vận động sai tư thế: Làm việc, nằm ngủ hay tập thể dục sai tư thế đều có thể khiến chị em bị đau lưng trong thai kỳ.
  • Do bệnh lý: Nhiều vấn đề sức khỏe có thể là nguyên nhân gây đau lưng khi mang thai. Nếu cơn đau lưng thường xuyên xuất hiện hoặc kéo dài, bà bầu nên thận trọng với các bệnh lý như: Vôi hóa cột sống, xẹp đĩa đệm, thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, bệnh đường tiết niệu hay bệnh phụ khoa…

Chăm sóc tại nhà

Dưới đây là một số cách giảm đau lưng khi mang thai cho mẹ bầu:

1. Giữ tư thế đúng trong sinh hoạt hàng ngày

Vận động không đúng tư thế là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau lưng khi mang thai. Để giảm đau lưng và ngăn ngừa cơn đau tái phát trở lại, mẹ bầu cần chú ý giữ đúng tư thế trong sinh hoạt hàng ngày. Cụ thể:

  • Cố gắng giữ thẳng lưng khi đứng, đừng ngả người về phía sau quá mức dẫn đến căng cơ và dây chằng ở vùng thắt lưng. Ngoài ra, khi đứng có thể ưỡn ngực, không cúi khom. Thả lỏng phần vai, đầu gối và buông xuôi hai tay một cách tự nhiên.
  • Khi ngồi, giữ cho phần vai, hông thẳng hàng. Cuộn tròn một cái khăn mỏng và đặt ngay giữa thắt lưng với ghế, giúp giảm áp lực cho vùng lưng dưới. Trường hợp ngồi làm việc trong thời gian dài, chị em nên đứng dậy đi lại vài phút sau mỗi giờ, đồng thời kê một cái ghế nhỏ dưới chân giúp hỗ trợ cho vùng lưng, giảm cảm giác đau lưng và ngăn ngừa phù chân.
  • Nằm ngủ ở tư thế nghiêng với gối kê giữa hai đầu gối để giảm sức ép lên cột sống. Tư thế này cũng giúp mẹ bầu dễ thở, tăng cường tuần hoàn máu đến vùng lưng và ngủ ngon giấc hơn.

2. Chườm nóng hoặc chườm lạnh giảm đau lưng khi mang bầu

Chườm nóng hoặc chườm lạnh có thể giúp mẹ bầu tạm thời giảm nhanh cơn đau và cảm giác khó chịu ở lưng. Chị em chỉ cần dùng túi đá hay chai nước nóng để chườm trên khu vực bị đau trong khoảng 15 phút. Lặp lại vài lần trong ngày đối với các trường hợp bị đau lưng nhiều.

Ngoài ra, bà bầu cũng được khuyến cáo nên tắm nước nóng mỗi ngày để giảm co cứng cơ và dây chằng, giúp kích thích lưu thông máu, xoa dịu cơn đau lưng và làm thư giãn thần kinh. Có thể nhỏ thêm vài giọt tinh dầu vào trong nước tắm kết hợp mát xa toàn thân để tăng hiệu quả trị liệu.

3. Thực hành các bài tập chữa đau lưng khi mang thai

Để kiểm soát cân nặng và giúp quá trình sinh nở diễn ra thuận lợi, chị em nên duy trì thói quen tập thể dục mỗi ngày. Một số bài tập không chỉ giúp nâng cao thể trạng và còn có tác dụng hỗ trợ điều trị đau lưng cho phụ nữ mang thai, tăng cường sức bền cho các cơ cạnh cột sống.

Dưới đây là một số động tác luyện tập giảm đau lưng khi mang thai dễ thực hiện:

  • Bài tập nghiêng hông: Bà bầu đứng dựa lưng vào tường sao cho chân cách tường vài cm. Đặt một tay lên thắt lưng rồi hơi nghiêng hông qua bên đó trong vài giây. Đổi tay rồi lặp lại động tác tương tự với bên còn lại. Mỗi bên khoảng 5 – 10 lần liên tục.
  • Bài tập bò: Quỳ gối trên sàn nhà, hai tay chống thẳng xuống sàn tạo thành tư thế bò của em bé. Giữ cột sống lưng với đầu tạo thành một đường thẳng. Sau đó hóp cơ bụng và cong nhẹ phần lưng lên trong vài giây rồi thả lỏng. Tập luyện hàng ngày giúp kéo giãn cột sống, làm tăng sức mạnh cho các cơ và giảm áp lực cho vùng lưng khi thai nhi phát triển.
  • Bài tập xương chậu: Chị em đứng dựa vào tường với tư thế thẳng lưng, hai chân dang rộng cách nhau một khoảng bằng vai. Từ từ khuỵu đầu gối xuống và đẩy nhẹ lưng vào tường để giữ thăng bằng cho cơ thể. Duy trì tư thế trên trong vài giây, đứng thẳng lên rồi lặp lại 10 lần giúp giảm căng cơ cho vùng xương chậu, cải thiện tình trạng đau thắt lưng cho mẹ bầu.

Câu hỏi thường gặp

Bị đau lưng khi mang thai có nguy hiểm không?

Trong nhiều trường hợp, đau lưng khi mang thai là một hiện tượng sinh lý bình thường, chị em không nên lo lắng quá mức làm ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe. Khi có thai, tử cung ngày càng giãn nở to để đáp ứng cho sự phát triển của thai nhi nên bụng của mẹ bầu sẽ ngày càng phát triển to hơn. Lúc này, vùng lưng sẽ trở thành điểm tựa chính cho bụng bầu nên bắt buộc phải cong về phía trước dẫn tới đau lưng. Cùng với đó, sự thay đổi của hormone cùng tình trạng tăng cân trong thai kỳ cũng là những nguyên nhân phổ biến khiến cho hầu hết phụ nữ mang thai đều bị đau lưng. Trong trường hợp này, tình trạng đau lưng thường sẽ thuyên giảm sau khi sinh xong.

Tuy nhiên, đau lưng có thể là dấu hiệu tiềm ẩn của nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe cần được chẩn đoán và điều trị sớm, nhất là các vấn đề về xương khớp. Cơn đau diễn ra thường xuyên với cấp độ nặng còn ảnh hưởng trực tiếp đến việc vận động, sinh hoạt hàng ngày, chất lượng giấc ngủ cũng như sức khỏe của mẹ bầu.

Vì vậy, nếu bị đau lưng kéo dài mà không rõ nguyên nhân, chị em nên tới bệnh viện khám để xác định rõ nguyên nhân và tiến hành điều trị nếu cần thiết, nhất là khi thấy các dấu hiệu sau:

  • Lưng bị đau đột ngột, dữ dội.
  • Đau lưng âm ỉ kèm theo sốt cao
  • Tê bì, ngứa ran hoặc mất cảm giác ở lưng
  • Chảy máu âm đạo, tử cung co thắt liên tục.

Triệu chứng

Hiện tượng đau lưng ở phụ nữ mang thai có thể bắt đầu ngay từ những tuần đầu hoặc khởi phát từ khoảng tháng 5 – tháng 7 của thai kỳ. Cơn đau thường có những đặc điểm như sau:

  • Đau âm ỉ, đau nhói như có dao đâm hoặc đau dữ dội
  • Đau lưng từng cơn hoặc kéo dài liên tục
  • Cơn đau có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào, bao gồm lưng trên, lưng giữa hay vùng thắt lưng
  • Trong một số trường hợp, cơn đau ở lưng còn lan xuống cả mông hay chân
  • Cảm giác đau thường nghiêm trọng hơn khi vận động và giảm nhẹ khi nghỉ ngơi

Đôi khi, tình trạng đau lưng khi mang thai còn kèm theo các triệu chứng khác như mệt mỏi, viêm đỏ cột sống, co cơ, cứng cột sống, khó vận động. Tính chất, mức độ đau cùng các dấu hiệu gặp phải còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau.

Điều trị

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chữa đau lưng cho bà bầu. Ngoài các thuốc giảm đau được phép sử dụng trong thai kỳ, một số loại thuốc khác cũng có thể được chỉ định để điều trị nguyên nhân và các triệu chứng đi kèm. Chẳng hạn như:

  • Thuốc giảm đau thần kinh
  • Thuốc chống trầm cảm
  • Thuốc kháng viêm
  • Thuốc kháng sinh…

Việc sử dụng bất kì loại thuốc nào trong thai kỳ cũng cần có sự đồng ý của bác sĩ. Chị em cũng cần tuân thủ dùng đúng liều lượng được chỉ định để hạn chế nguy cơ gặp tác dụng phụ ngoài ý muốn.

Phòng ngừa

Để giảm thiểu nguy cơ bị đau lưng khi mang thai, bà bầu có thể áp dụng các biện pháp đơn giản sau:

  • Ngồi đúng tư thế, đảm bảo cho phần lưng luôn được nâng đỡ khi ngồi bằng cách sử dụng ghế tựa hoặc đặt một cái gối mềm phía sau thắt lưng để nâng đỡ cho cột sống. Trong trường hợp phải ngồi quá lâu, thỉnh thoảng mẹ bầu nên đứng dậy và đi lại nhẹ nhàng một chút.
  • Nằm giường có nệm bằng, độ cứng vừa phải. Nằm nệm quá mềm hay quá cứng đều có thể dẫn đến đau lưng sau khi ngủ dậy.
  • Tránh làm việc quá sức hoặc nâng vật nặng
  • Tập thể dục nhẹ nhàng mỗi ngày để tăng cường sức mạnh cho các cơ nâng đỡ ở lưng và xương chậu, đồng thời kích thích lưu thông máu đến vùng lưng.
  • Mang giày dép có đế bằng, thấp và kích thước vừa vặn. Mang giày cao gót sẽ khiến cơ thể dồn nhiều trọng lực về phía trước khiến phụ nữ mang thai dễ bị đau lưng.
  • Tắm với nước ấm giúp kích thích lưu thông máu, ngăn ngừa và xoa dịu cơn đau lưng cho phụ nữ mang thai.
  • Trường hợp mang thai từ tuần thứ 17 trở đi, chị em nên nằm nghiêng và kê thêm một chiếc gối vào giữa hai đầu gối, chiếc khác kê dưới bụng. Tư thế ngủ này giúp giảm áp lực lên cột sống và giảm nguy cơ bị đau lưng cho bà bầu sau khi ngủ dậy.
  • Không đứng hay ngồi yên quá lâu một chỗ sẽ làm tăng áp lực lên cột sống và dẫn đến đau lưng khi mang thai.
  • Có chế độ dinh dưỡng hợp lý để kiểm soát tốt sự tăng cân trong thai kỳ. Tăng cường các thực phẩm giàu canxi và vitamin D để xương cột sống chắc khỏe hơn.

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android