Đau Mỏi Khớp Gối
Hiện tượng đau mỏi khớp gối kéo dài khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong vận động, sinh hoạt hàng ngày. Để khắc phục tình trạng này, cần loại bỏ được nguyên nhân gây đau, nhất là các bệnh lý liên quan. Vậy đau mỏi khớp gối là bị gì?
Định nghĩa
Đau mỏi khớp gối là tình trạng khớp đầu gối bị đau kèm theo cảm giác nhức mỏi khó chịu. Hiện tượng này có thể ảnh hưởng đến nhiều đối tượng khác nhau, đặc biệt là người già do ảnh hưởng của quá trình lão hóa theo tuổi tác.
Ở mức độ nghiêm trọng, triệu chứng đau mỏi khớp gối có thể khiến người bệnh không thể đứng lâu, đi lại hoặc vận động bình thường. Trong một số trường hợp, đây còn là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về xương khớp cần được điều trị sớm để tránh gặp phải các biến chứng nguy hiểm, thậm chí có nhiều trường hợp phải đối mặt với nguy cơ bị bại liệt, tàn phế suốt đời.
Chăm sóc tại nhà
Các cơn đau mỏi ở khớp gối có mức độ nhẹ đến trung bình và không liên quan đến bệnh lý thường xuyên giảm khi được nghỉ ngơi, chăm sóc tốt và áp dụng các mẹo giảm đau tự nhiên tại nhà.
- Nghỉ ngơi: Khi khớp gối có biểu hiện đau mỏi, người bệnh nên nghỉ ngơi tại chỗ để hạn chế tác động lên khớp. Thỉnh thoảng có thể đi lại nhẹ nhàng nhưng không nên đi quá nhiều. Tránh tham gia các hoạt động thể chất mạnh như chơi thể thao, chạy nhảy cho đến khi cảm giác đau mỏi chấm dứt hẳn.
- Mang nẹp khớp gối: Quấn băng thun hoặc mang nẹp cố định khớp gối sẽ giúp hạn chế được những tác động từ bên ngoài đến vùng bị đau, tạo điều kiện cho khớp được nghỉ ngơi và phục hồi tổn thương nhanh hơn.
- Sử dụng nạng hỗ trợ: Trường hợp bị đau mỏi khớp gối nhiều, người bệnh nên chống nạng hỗ trợ để giảm thiểu sức nặng chèn ép nên đầu gối mỗi khi di chuyển, ngăn ngừa nguy cơ bị té ngã khi đi lại.
- Chườm lạnh: Sử dụng 1 túi đá lạnh chườm lên đầu gối sau khi bị chấn thương sẽ giúp giảm sưng đau, nhức mỏi đầu gối. Có thể lặp lại nhiều lần trong ngày cho đến khi triệu chứng khó chịu chấm dứt hẳn.
- Chườm nóng: Phương pháp này cũng có tác dụng xoa dịu cơn đau mỏi ở đầu gối bằng cách kích thích lưu thông máu đến vùng tổn thương, giảm co cơ, giúp khớp và dây thần kinh được thư giãn.
- Vận động đúng cách, tập luyện cho khớp gối: Để giảm đau mỏi khớp gối, người bệnh cần điều chỉnh các tư thế vận động hàng ngày cho đúng. Hạn chế đứng lâu, đi lại nhiều hoặc ngồi yên một chỗ hàng giờ. Bệnh nhân cũng nên duy trì thói quen tập thể dục hàng ngày, thực hành một số bài tập làm tăng sức mạnh cho các cơ cạnh đầu gối, giúp khớp có khả năng chịu lực tốt hơn.
Câu hỏi thường gặp
Đau mỏi khớp gối là bị gì?
Hiện tượng đau mỏi đầu gối có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tất cả các yếu tố như chế độ ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh, vận động sai tư thế… đều có thể khiến cho khớp gối bị đau mỏi. Ngoài ra, hiện tượng này còn liên quan đến nhiều bệnh lý ở xương khớp cần được điều trị.
Dưới đây là những nguyên nhân gây đau mỏi khớp gối phổ biến:
– Do thói quen vận động xấu:
- Đứng lâu, ngồi nhiều hoặc đi lại nhiều
- Ít vận động
- Tì đè lên đầu gối trong thời gian dài
- Thường xuyên khiêng vác vật nặng
- Ngồi xổm lâu.
Tất cả những thói quen vận động xấu ở trên đều có thể làm giảm tuần hoàn máu đến khớp gối và khiến khớp chịu nhiều áp lực. Nếu cứ tiếp tục kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý ở khớp gối, bao gồm cả tình trạng đau mỏi khớp.
– Khô khớp gối:
Khô khớp gối do thiếu chất nhầy bôi trơn thường gây đau mỏi khớp, cứng khớp do các đầu xương ma sát mạnh với nhau khi vận động. Một số bệnh nhân còn bị sưng đầu gối.
– Chấn thương đầu gối:
Các chấn thương ở đầu gối là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng đau mỏi khớp gối. Bao gồm:
- Rách gân
- Đứt dây chằng
- Giãn dây chằng
- Rạn nứt xương
- Trật khớp gối
- Rách sụn…
– Chế độ ăn uống thiếu khoa học:
Ăn uống thiếu chất, thường xuyên bỏ bữa, lạm dụng bia rượu… làm ảnh hưởng đến quá trình tái tạo các mô sụn và tế bào xương. Những thói quen này kéo dài sẽ khiến cho khớp gối ngày càng suy yếu, dễ bị tổn thương, đau mỏi.
– Thoái hóa khớp gối:
Bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến người già hoặc người lao động chân tay nặng nhọc. Khi bị thoái hóa khớp gối, lớp sụn trong khớp bị ăn mòn làm tăng lực ma sát giữa các đầu xương khi vận động. Hậu quả là người bệnh thường xuyên bị đau khớp gối, nhức mỏi khớp, khớp cứng và khó vận động.
– Viêm bao hoạt dịch khớp gối:
Bao hoạt dịch bị viêm sẽ gây sưng đau, nhức mỏi đầu gối. Nguyên nhân gây bệnh viêm bao hoạt dịch khớp gối có thể là do nhiễm khuẩn hoặc do ảnh hưởng của các bệnh lý như viêm khớp gối, gout, thấp khớp, thoái hóa khớp gối…
– Bệnh gout:
Bệnh gout cấp hoặc mãn tính cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người bị đau mỏi khớp gối. Căn bệnh này khởi phát do có sự rối loạn chuyển hóa axit uric khiến nồng độ chất này trong máu tăng cao. Nó hình thành các tinh thể muối urat tích tụ ngoài khớp gối khiến cho khớp bị sưng đau một cách đột ngột. Kèm theo đó là cảm giác nhức mỏi, nóng đỏ khớp. Nhiều trường hợp bị đau tới mức không đi lại được.
– Viêm khớp dạng thấp:
Bệnh viêm khớp dạng thấp xảy ra khi hệ miễn dịch sản xuất ra nhiều kháng thể tấn công vào chính các mô khỏe mạnh ở khớp gối. Điều này dẫn đến tình trạng sưng viêm, nóng đỏ khớp. Tình trạng đau mỏi khớp gối cũng không thể tránh khỏi.
– Đau mỏi khớp gối do các nguyên nhân khác:
- Béo phì
- Mang thai
- Nhiễm trùng
- Viêm khớp phản ứng
- Loãng xương
- Lớn tuổi
- Có tiền sử bị chấn thương, dị tật bẩm sinh ở khớp gối.
Triệu chứng
Các dấu hiệu có thể xuất hiện khi bị đau mỏi đầu gối bao gồm:
– Đầu gối bị đau:
- Đau khớp gối có tính chất âm ỉ hoặc dữ dội
- Một số trường hợp bị đau nhói hoặc đau như có dao đâm
- Đau tăng lên khi đi lại, co duỗi đầu gối hoặc leo cầu thang.
- Tần suất đau có thể khác nhau ở mỗi bệnh nhân. Một số người chỉ bị đau thoáng qua, lâu lâu mới đau một lần hoặc bị đau nhức kéo dài cả tuần hoặc cả tháng.
- Cơn đau có thể xuất hiện đột ngột mà không có dấu hiệu báo trước.
– Mỏi đầu gối:
Khớp gối bị đau còn kèm theo cảm giác mỏi. Dù chỉ mới đứng hay đi lại trong một thời gian ngắn người bệnh đã thấy đau mỏi đầu gối. Nghỉ ngơi, xoa bóp một lúc cảm giác này mới thuyên giảm.
– Sưng đỏ khớp gối:
Tình trạng sưng khớp gối có thể xuất hiện ở một số người bị đau mỏi đầu gối. Trong trường hợp này, đầu gối có biểu hiện sưng phù, viêm đỏ. Chạm tay vào đầu gối thấy cảm giác nóng ấm.
– Cứng khớp:
Khớp gối bị đau mỏi có thể bị khô cứng, rõ ràng nhất là vào buổi sáng khi ngủ dậy. Điều này khiến cho phạm vi cử động ở khớp gối bị giới hạn đáng kể.
– Có tiếng kêu phát ra từ khớp khi vận động:
Một số bệnh nhân phát hiện những âm thanh lục cục hay lạo xạo phát ra ở khớp gối mỗi khi cử động. Nguyên nhân là do lớp sụn trong khớp đang bị tổn thương.
– Biến dạng khớp:
Lớp sụn khớp bị ăn mòn và không thể bảo vệ được các đầu xương khiến chúng dễ bị lệch ra ngoài, từ đó dẫn đến tình trạng biến dạng khớp gối.
Phương pháp chẩn đoán
Một số phương pháp được bác sĩ áp dụng để chẩn đoán nguyên nhân cũng như mức độ nghiêm trọng của đau mỏi đầu gối. Bao gồm:
– Kiểm tra triệu chứng kết hợp thăm khám đầu gối:
- Bác sĩ và bệnh nhân trao đổi về triệu chứng đang gặp phải
- Khai thác tiền sử bệnh, thói quen sinh hoạt và ăn uống hàng ngày, nghề nghiệp của bệnh nhân…
- Quan sát bên ngoài khớp, dùng tay ấn vào một số vị trí quanh khớp để xác định điểm đau, mức độ đau và tìm kiếm dấu hiệu của sưng viêm.
– Đánh giá khả năng vận động và sức cơ:
Người bệnh được yêu cầu thực hiện một số cử động như co, gập đầu gối, duỗi chân hay nâng cao chân… Bước này được thực hiện nhằm mục đích kiểm tra sức cơ và đánh giá khả năng vận động của người bệnh.
– Xét nghiệm cận lâm sàng:
Nếu nghi ngờ bị đau mỏi đầu gối do chấn thương hoặc do mắc bệnh lý về xương khớp, bác sĩ có thể đề nghị một số xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm dịch khớp gối
- Các xét nghiệm hình ảnh: Chụp X-quang, CT, MRI, siêu âm khớp gối.
Điều trị
Tùy theo nguyên nhân, mức độ đau mỏi ở khớp gối mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chữa trị phù hợp nhất cho từng đối tượng. Những sự lựa chọn trong điều trị đau mỏi khớp gối bao gồm:
Dùng thuốc trị đau mỏi khớp gối
Bị đau mỏi khớp gối uống thuốc gì? Một số loại thuốc sẽ được bác sĩ kê đơn để giảm đau và điều trị nguyên nhân gây đau. Bao gồm:
– Thuốc giảm đau không kê toa:
Paracetamol hay các thuốc thuộc nhóm NSAID thường cho hiệu quả tốt đối với các cơn đau mỏi khớp gối ở mức độ nhẹ đến trung bình. Ngoài ra, thuốc NSAIDs còn có tác dụng kháng viêm, giảm sưng đầu gối.
Do có nhiều tác dụng phụ, các thuốc giảm đau chỉ được khuyến cáo sử dụng trong ngắn hạn. Trường hợp bị đau dạ dày, viêm loét dạ dày, suy gan, suy thận nên thận trọng tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
– Thuốc Opioid:
Các thuốc thuộc nhóm Opioid như Tramadol hay Codein có tác dụng giảm đau mạnh. Tuy nhiên, loại thuốc này có tính chất gây nghiện. Chúng chỉ được bác sĩ kê đơn trong trường hợp bị đau nghiêm trọng và không đáp ứng được với các thuốc giảm đau thông thường.
– Tiêm corticoid:
Thuốc Corticosteroid được tiêm trực tiếp vào trong khớp gối có tác dụng giảm viêm đau cho những trường hợp bị sưng đầu gối nghiêm trọng. Tuy nhiên, một số bệnh nhân có thể được chỉ định thuốc dạng uống.
2. Vật lý trị liệu chữa đau mỏi khớp gối
Vật lý trị liệu có thể được tiến hành trong vài tháng liên tục để hỗ trợ cho thuốc điều trị. Phương pháp này mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh như:
- Giảm đau mỏi đầu gối
- Ức chế phản ứng viêm
- Tăng sức bền và khả năng chịu lực cho các cơ cũng như khớp gối
- Tăng phạm vi vận động của khớp
- Kích thích lưu thông máu đến sửa chữa tổn thương
- Ngăn ngừa biến dạng khớp gối.
Bên cạnh các bài tập hỗ trợ, người bệnh còn được điều trị bằng các phương tiện, máy móc hiện đại như thiết bị chiếu đèn hồng ngoại, công nghệ điện trị liệu…
3. Điều trị đau mỏi khớp gối bằng phẫu thuật
Phẫu thuật ít khi được chỉ định cho người bị đau mỏi khớp gối. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bắt buộc, người bệnh cần được mổ sớm. Bao gồm:
- Đau mỏi đầu gối nghiêm trọng, kéo dài mà điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả.
- Khớp khối bị hư hỏng nghiêm trọng hoặc bị biến dạng
- Đứt, rách dây chằng
- Bị viêm bao hoạt dịch khớp gối kéo dài.
Bệnh nhân có thể được phẫu thuật khớp gối bằng nội soi hoặc mổ ở. Trong ca mổ, bác sĩ tiến hành thay khớp nhân tạo, loại bỏ các mô bị tổn thương hoặc nối dây chằng… Mục đích của phẫu thuật còn tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau mỏi khớp gối và tình trạng tổn thương bên trong.
Câu hỏi thường gặp
Người bị tràn dịch khớp gối có thể cải thiện triệu chứng bệnh bằng cách xoa bóp tại nhà nếu bệnh ở mức độ nhẹ. Xoa bóp đúng cách sẽ giúp kích thích tuần hoàn máu, giảm đau nhức khớp gối, đồng thời cải thiện khả năng vận động.
Trường hợp nhận thấy da có biểu hiện sưng tấy đỏ, nóng ấm, bạn tuyệt đối không nên xoa bóp, thay vào đó cần đến bệnh viện để được bác sĩ kiểm tra.
Xem chi tiết
Cơ - Xương - Khớp
Bác sĩ Cơ - Xương - Khớp
