Gai Cột Sống L4 L5

Triệu chứng và nguyên nhân

Gai cột sống L4 L5 là hiện tượng bào mòn xương khớp xảy ra tại các đốt sống này và hình thành nên các gai xương. Theo thời gian, các gai xương này sẽ phát triển lớn gây chèn ép lên các cơ quan xung quanh như dây chằng, dây thần kinh, mạch máu,... Lúc này, người bệnh sẽ có triệu chứng đau nhức và tê bì tại cột sống, gây ảnh hưởng đến khả năng vận động.

Định nghĩa

L4 L5 là hai đốt sống nằm ở cuối thắt lưng, chúng nối liền với đốt sống cùng S1. Đây là hai đốt sống chịu rất nhiều áp lực từ cơ thể và dễ tổn thương bị tổn thương bởi tác động bên ngoài. Gai cột sống L4 L5 là một dạng thoái hóa cột sống thường gặp, bệnh lý này khởi phát ở nam giới nhiều hơn nữ giới. Đặc biệt là những người mắc các bệnh lý về cột sống, đã từng bị chấn thương cột sống và tuổi tác cao.

Hình ảnh

Triệu chứng

Bệnh gai cột sống L4 L5 khi mới khởi phát rất khó nhận biết do không có biểu hiện rõ ràng. Chỉ đến khi gai xương phát triển lớn, chèn ép lên các phần mềm xung quanh gây đau nhức kéo dài thì bạn mới thăm khám và phát hiện ra bệnh. Lúc này, bệnh đã chuyển biến nặng nên việc điều trị sẽ khó khăn và kéo dài hơn bình thường. Dưới đây là các triệu chứng điển hình của bệnh lý này bạn có thể tham khảo:

  • Xuất hiện cơn đau nhức ở vùng thắt lưng. Khi mới cơn khởi phát, cơn đau sẽ xuất hiện âm ỉ kéo dài trong nhiều ngày liền. Khi gai xương phát triển với kích thước lớn thì cơn đau sẽ trở nên quặn thắt và dữ dội hơn. Lúc này, người bệnh sẽ gặp khó khăn trong việc xoay hoặc cúi người.
  • Khi bệnh chuyển biến nặng, gai xương gây chèn ép lên các phần mềm xung quanh như cơ, dây chằng, rễ thần kinh,... sẽ gây ra tình trạng đau dây thần kinh và đau hông. Lúc này, cơn đau từ thắt lưng sẽ phát triển lan rộng đến hông, mông, đùi và chân. Cơn đau thường xuất hiện vào buổi sáng hoặc chiều tối với mức độ ngày càng tăng. Đặc biệt là khi vận động mạnh, leo cầu thăng, ho, hắt hơi,...
  • Gai cột sống L4 L5 khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc di chuyển. Với những trường hợp bệnh nặng, cơn đau sẽ khởi phát đột ngột, bắt buộc bạn phải nằm yên một chỗ trong nhiều ngày liền để tránh gây tổn thương đến cột sống.
  • Một số triệu chứng có thể xảy ra ở bệnh nhân bị gai cột sống L4 L5 là cảm giác châm chích kéo dài từ thắt lưng cho đến gót chân, co cứng khớp, mất cảm giác hai chi dưới, rối loạn đại tiểu tiện, tê liệt tạm thời,...

Nguyên Nhân

Gai cột sống L4 L5 có thể khởi phát do nhiều nguyên nhân khác nhau như lão hóa, ăn uống thiếu dưỡng chất, sinh hoạt sa tư thế,... Điều này đã khiến cho cột sống bị tổn thương, dần bào mòn và hình thành nên các gai xương.

  • Tuổi tác: Gai cột sống L4 L5 là một dạng của thoái hóa cột sống. Bệnh có liên quan mật thiết đến quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Tuổi tác càng cao thì quá trình lão hóa càng diễn ra mạnh mẽ. Điều này đã khiến cho xương khớp dần bị suy yếu, dễ bị tổn thương và gây ra bệnh.
  • Chấn thương: Nếu vùng cột sống L4 L5 từng bị chấn thương thì sẽ có nguy cơ khởi phát bệnh gai cột sống rất cao. Chấn thương khiến cho đốt sống bị tổn thương và dễ thoái hóa. Điều này đã tạo cơ hội cho cho gai xương hình thành và nhanh chóng tiến triển nặng.
  • Viêm nhiễm cục bộ: Mắc các bệnh lý viêm nhiễm cục bộ như viêm xương, viêm gân,... cũng là yếu tố thuận lợi cho bệnh gai cột sống L4 L5 khởi phát. Phản ứng viêm khiến canxi bị lắng đọng bất thường tại cột sống và hình thành nên gai xương.
  • Bệnh cột sống: Gai cột sống L4 L5 rất dễ khởi phát nếu bạn mắc một số bệnh lý mãn tính ở vùng cột sống thắt lưng như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm cột sống,... Các bệnh lý này đã khiến cho cột sống dễ bị tổn thương, hao mòn và hình thành nên gai xương.
  • Tính chất công việc: Những người có tính chất công việc lao động nặng nhọc, tính chất công việc ngồi nhiều hoặc đứng một chỗ nhiều,... sẽ có nguy cơ bị gai cột sống L4 L5 cao hơn bình thường.
  • Chế độ dinh dưỡng: Chế độ dinh dưỡng không cung cấp đầy đủ dưỡng chất thiếu yếu cho cơ thể sẽ khiến cột sống dần suy yếu và đẩy nhanh tốc độ thoái hóa. Đặc biệt là thiếu canxi, vitamin D, magie,... Đồng thời, việc ăn quá nhiều đồ ăn nhiều dầu mỡ hoặc đồ ăn giàu chất béo sẽ khiến bạn bị tăng cân mất kiểm soát, gây áp lực không tốt lên cột sống và hình thành bệnh.

Bệnh gai cột sống L4 L5 xảy ra phổ biến ở các đối tượng sau đây:

  • Nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nữ giới
  • Người đã qua độ tuổi trung niên
  • Bị thừa cân béo phì
  • Sinh hoạt thiếu khoa học
  • Mắc các dị tật bẩm sinh tại cột sống

Phòng ngừa

Gai cột sống L4 L5 là bệnh lý xương khớp rất dễ mắc phải. Các triệu chứng của bệnh khiến bạn gặp khó khăn trong vận động và làm suy giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày. Vì thế, bạn cần chủ động trong việc phòng ngừa bệnh, đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa bệnh gai cột sống L4 L5 mà chúng tôi tổng hợp được bạn có thể tham khảo:

  • Cần loại bỏ các thói quen sinh hoạt dễ gây tổn thương đến cột sống như mang vác vật nặng, làm việc sai tư thế, đứng hoặc ngồi quá lâu, làm việc hoặc chơi thể thao quá sức,... Chú ý vận động đúng tư thế và làm nóng cơ thể trước khi chơi thể thao để tránh các chấn thương không mong muốn.
  • Tăng cường sử dụng các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe xương khớp và có khả năng làm chậm quá trình lão hóa như thực phẩm giàu vitamin D, canxi, magie, acid béo omega-3,... Cần tránh sử dụng các loại đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn mặn, thực phẩm chế biến sẵn chứa chất bảo quản,...
  • Duy trì thói quen tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày giúp cải thiện độ linh hoạt của xương khớp, phòng ngừa cứng cơ và yếu chi. Nên tập luyện từ 30 - 45 phút mỗi ngày với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, dưỡng sinh,..
  • Nên giữ cân nặng ở mức an toàn và hợp lý, tránh tình trạng thừa cân béo phì. Nếu bị thừa cân, bạn nên tiến hành giảm cân khoa học để tránh gây áp lực lên cột sống.
  • Khói thuốc lá là tác nhân đẩy nhanh tốc độ lão hóa xương khớp. Để phòng ngừa bệnh, bạn cần loại bỏ thói quen thuốc lá và hạn chế đến những nơi có nhiều khói thuốc lá.
  • Nếu bị chấn thương cột sống khi làm việc hoặc sinh hoạt, bạn cần thăm khám và điều trị nhanh chóng. Tuyệt đối không được chủ quan trong việc điều trị khiến cột sống nhanh bị bào mòn và lão hóa.
Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp điều trị

Nếu cơn đau nhức diễn ra với mức độ nặng khiến chất lượng cuộc sống hàng ngày suy giảm đáng kể, bạn có thể đến gặp bác sĩ để được thăm khám và hướng dẫn dùng thuốc phù hợp.

Sử dụng thuốc Tây y theo đơn kê

Thành phần dược tính trong thuốc Tây khi đi vào cơ thể sẽ giảm viêm đau nhanh chóng. Các loại thuốc thường được kê đơn là:

  • Thuốc giảm đau thông thường: Thường dùng là Paracetamol. Thuốc có tác dụng giảm đau nhức ở mức độ nhẹ giúp người bệnh dễ ngủ và cải thiện khả năng vận động.
  • Thuốc chống viêm không steroid: Được sử dụng phổ biến là Ibuprofen. Thuốc thường được kê đơn điều trị cho những trường hợp bị đau nhức ở mức độ trung bình và nhẹ. Công dụng chính của thuốc là giảm viêm đau và kiểm soát triệu chứng của bệnh.
  • Thuốc giảm đau theo toa: Thường dùng là Codein, Naproxen,... Thuốc có tác dụng giảm đau mạnh, chỉ được kê đơn điều trị cho những trường hợp bị đau nhức nặng. Người bệnh cần tuân thủ theo đúng liều lượng mà bác sĩ đã đưa ra để tránh phát sinh tác dụng phụ.
  • Thuốc giảm đau dây thần kinh: Trường hợp gai xương chèn ép lên dây thần kinh gây đau nhức thì bác sĩ sẽ kê đơn điều trị bằng nhóm thuốc này. Chỉ sau 1 - 2 lần sử dụng, cơn đau nhức sẽ thuyên giảm đáng kể.
  • Thuốc giãn cơ: Thuốc được sử dụng nhằm mục đích giảm đau. Thành phần dược tính trong nhóm thuốc này khi đi vào cơ thể sẽ giảm co thắt cơ, đẩy lùi cơn đau nhức ở mức độ nặng và cải thiện khả năng vận động.
  • Thuốc tiêm steroid: Được chỉ định sử dụng với những trường hợp không đáp ứng điều trị với tất cả các loại thuốc trên. Thuốc được sử dụng bằng cách tiêm trực tiếp vào rễ thần kinh giúp giảm viêm đau nhanh chóng. Tuy nhiên, loại thuốc này dễ gây ra tác dụng phụ, người bệnh cần cẩn trọng khi sử dụng.

Dùng thuốc Tây y trị gai cột sống L4 L5 cần tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị mà bác sĩ chuyên khoa đã đưa ra để tránh phát sinh tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe. Tuyệt đối không tự ý thay đổi thuốc điều trị hoặc liều lượng của thuốc khi chưa có chỉ định của chuyên gia.

Thực hiện vật lý trị liệu

Khi dùng thuốc Tây y điều trị bệnh, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện thêm vật lý trị liệu để nâng cao hiệu quả mang lại. Dựa vào mức độ bệnh trạng của mỗi người, bác sĩ sẽ hướng dẫn các bài tập vật lý trị liệu phù hợp giúp cải thiện độ linh hoạt của cột sống, tăng khả năng vận động, phòng ngừa yếu cơ và liệt kê.

Ngoài ra, người bệnh còn được chỉ định thực hiện thêm một số phương pháp vật lý trị liệu khác như điện quang, kích thích điện, nhiệt trị liệu. Đây là những phương pháp có ứng dụng kỹ thuật hiện đại vào việc điều trị bệnh giúp làm thư giãn cơ và dây chằng, kích thích tuần hoàn máu và giảm đau nhanh chóng.

Phẫu thuật điều trị bệnh

Phẫu thuật là phương pháp điều trị cuối cùng, được áp dụng khi bệnh đã chuyển biến nặng và không đáp ứng điều trị với các phương pháp ở trên. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phẫu thuật đối với những trường hợp sau đây:

  • Gai cột sống có kích thước lớn gây đau nhức nghiêm trọng và không đáp ứng điều trị bằng phương pháp nội khoa.
  • Người bệnh bị gai cột sống L4 L5 gây mất kiểm soát bàng quang và ruột.
  • Dây thần kinh và tủy sống bị chèn ép gây tê yếu chi, ảnh hưởng đến khả năng vận động và có nguy cơ bị bại liệt.

Phẫu thuật được tiến hành nhằm mục đích loại bỏ gai xương giúp giải phóng sức ép tại dây thần kinh và tủy sống, giảm đau nhanh chóng và kiểm soát các triệu chứng khác của bệnh. Ngoài ra, phẫu thuật còn có tác dụng ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng và gây ra các biến chứng nghiêm trọng khác như liệt chi.

Hiện nay, y khoa có rất nhiều liệu pháp phẫu thuật điều trị gai cột sống L4 L5 như phẫu thuật giải nén và phẫu thuật kết hợp. Dựa vào mức độ bệnh trạng của mỗi người, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp phẫu thuật phù hợp nhất.

Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà

Khi cơn đau khởi phát gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày, bạn có thể áp dụng các mẹo chăm sóc đơn giản tại nhà để cải thiện như chườm nóng, xoa bóp, tập luyện,... Đây là mẹo giảm đau khá an toàn và hiệu quả, bạn hoàn toàn có thể yên tâm khi thực hiện.

  • Nghỉ ngơi: Dành nhiều thời gian để nghĩ ngơi là việc bạn nên làm khi cơn đau nhức khởi phát. Cách này có tác dụng làm thư giãn cột sống thắt lưng và các dây thần kinh ở đây, từ đó tình trạng đau nhức sẽ dần được đẩy lùi.
  • Chườm nóng: Chườm nóng có tác dụng làm thư giãn mô mềm, giải phóng dây thần kinh và kích thích tuần hoàn máu đến cột sống để làm lành tổn thương. Khi bị đau nhức, bạn chỉ cần dùng túi chườm áp lên vùng cột sống đau nhức từ 10 - 15 phút. Áp dụng nhiều lần trong ngày sẽ giúp giảm viêm đau và cải thiện khả năng vận động.
  • Xoa bóp: Đây cũng là một trong những cách giảm đau khá hiệu quả. Cách thực hiện khá đơn giản, bạn chỉ cần dùng tay để massage vùng cột sống bị đau nhức. Xoa bóp có tác dụng kích thích tuần hoàn máu đến cột sống, giải phóng dây thần kinh bị chèn ép, thư giãn cơ và giảm đau nhức. Để nâng cao hiệu quả mang lại, bạn có thể thoa một lớp dầu nóng lên vùng thắt lưng trước khi tiến hành massage.
  • Hoạt động thể chất: Lười vận động sẽ khiến cơ bị co cứng và kích hoạt khởi phát cơn đau cấp tính. Khi bị gai cột sống L4 L5, bạn nên duy trì thói quen hoạt động thể chất khoa học để cải thiện độ linh hoạt của cơ và khớp xương, nâng cao sức đề kháng cơ thể và đẩy lùi cơn đau nhức. Tốt nhất, bạn chỉ nên tập luyện từ 30 - 45 phút mỗi ngày với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, tập dưỡng sinh, bơi lội,... Tuyệt đối không được lao động nặng, mang vác vật nặng hoặc chơi thể thao quá sức.
  • Ăn uống khoa học: Người bệnh cần tăng cường bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh vào trong thực đơn ăn uống để hỗ trợ điều trị bệnh. Các loại thực phẩm được chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng là rau xanh và trái cây tươi, rau xanh, thịt, cá, trứng,...
Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android