Mổ Thoát Vị Đĩa Đệm Có Tái Phát Không? Điều Cần Biết

Phẫu thuật là phương pháp điều trị được lựa chọn sau cùng dành cho những bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm nặng, có chèn ép thần kinh và không đáp ứng với điều trị nội khoa. Vậy mổ thoát vị đĩa đệm có tái phát không? Đây chính là thắc mắc chung được nhiều bệnh nhân quan tâm.

Tìm hiểu về phương pháp mổ thoát vị đĩa đệm

Bệnh thoát vị đĩa đệm là hiện tượng nhân nhầy nằm bên trong bao xơ đĩa đệm cột sống bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu làm thu hẹp không gian ống sống và chèn ép vào dây thần kinh. Người bệnh có thể nhận thấy các cơn đau nhức âm ỉ hoặc dữ dội ở đốt sống bị bệnh. Đôi khi cơn đau còn lan tỏa đến các chi khiến việc đi lại, vận động trở nên khó khăn.

Bất kì đốt sống nào cũng có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh thoát vị đĩa đệm. Tuy nhiên, vị trí thường gặp nhất là thoát vị đĩa đệm cột sống cổ và thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng. Đây là những khu vực thường xuyên vận động và phải chịu nhiều áp lực nên dễ bị bệnh hơn.

Tùy theo mức độ nghiêm trọng của bệnh mà bác sĩ có thể chỉ định cho bạn điều trị bằng các phương pháp như nội khoa, vật lý trị liệu hay phẫu thuật ngoại khoa. Các hình thức phẫu thuật thường được áp dụng là:

• Mổ hở
• Phẫu thuật qua ống banh
• Mổ vi phẫu
• Phẫu thuật nội soi cột sống

Các phương pháp mổ đều có những ưu nhược điểm nhất định. Bác sĩ sẽ căn cứ vào thể trạng, tính chất tổn thương và giai đoạn bệnh để lựa chọn hình thức mổ phù hợp với mỗi cá nhân.

Trên thực tế, không phải trường hợp nào bị thoát vị đĩa đệm cùng cần phải phẫu thuật. Người bệnh sẽ được chỉ định mổ trong những trường hợp sau:

• Thất bại với các phương pháp bảo tồn sau thời gian điều trị từ 5 – 8 tuần.
• Thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh
• Rách bao xơ
• Thoát vị di trú
• Tiên lượng đáp ứng với điều trị nội khoa thấp và bệnh nhân có nguyện vọng làm phẫu thuật.
• Thoát vị đĩa đệm gây ra các cơn đau dữ dội kéo dài làm giảm chất lượng sống của người bệnh và sử dụng thuốc giảm đau không có hiệu quả.
• Thoát vị đĩa đệm gây biến chứng liệt hoặc có dấu hiệu của hội chứng chùm đuôi ngựa như đau thắt lưng dữ dội, yếu liệt cơ, rối loạn cảm giác hay mất cảm giác ở chân, rối loạn chức năng ruột, bàng quang…

Sau mổ thoát vị đĩa đệm, bệnh nhân cần nghỉ ngơi trong một vài tháng kết hợp tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng cột sống.

Mổ thoát vị đĩa đệm có tái phát không?

Trong ca mổ, bác sĩ sẽ lấy đi khối thoát vị nhằm giải phóng áp lực chèn ép cho tủy sống và rệ thần kinh. Mặc dù có thể giúp giảm đau nhưng phẫu thuật không thể khôi phục lại hoàn toàn chức năng cho đĩa đệm. Hơn nữa, ca mổ cũng tiềm ẩn một số biến chứng cho người bệnh như nhiễm trùng, tổn thương dây thần kinh, tổn thương màng cứng quanh tủy sống hoặc đĩa đệm nhân tạo bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu… 

Sau mổ thoát vị đĩa đệm, bệnh nhân cần được nghỉ ngơi, chăm sóc tốt để mau phục hồi cột sống. Người bệnh được khuyến cáo nên dành thời gian từ 1 – 3 tháng để nghỉ ngơi. Dưới tác động của phẫu thuật, cột sống sẽ không giữ được hoàn toàn độ linh hoạt như ban đầu mà có một độ cứng nhất định. Đặc biệt, bệnh thoát vị đĩa đệm còn có khả năng tái phát sau mổ. 

Tỷ lệ tái phát thoát vị đĩa đệm sau mổ chiếm từ 5 – 10%. Bệnh chủ yếu tái phát ở những vị trí khác trên thân cột sống. Tuy nhiên, nguy cơ tái phát thoát vị đĩa đệm sau mổ còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Kết quả phẫu thuật trước đó
• Tuổi tác của người bệnh
• Cách chăm sóc, chế độ dinh dưỡng và luyện tập sau mổ.

Nguyên nhân khiến bệnh thoát vị đĩa đệm tái phát sau mổ

Có nhiều nguyên nhân khiến bệnh thoát vị đĩa đệm tái phát sau mổ như:

• Chế độ dinh dưỡng không hợp lý khiến tổn thương lâu phục hồi và làm cột sống bị suy yếu, dễ tái phát bệnh.
• Vận động không đúng cách
• Quay trở lại làm việc quá sớm. Lao động nặng nhọc, quá sức khi đĩa đệm chưa ổn định hoàn toàn.
• Không tuân thủ tốt các vấn đề cần kiêng cữ theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Tuổi tác cao khiến đĩa đệm khó phục hồi và dễ tái phát bệnh.
• Ngoài ra, nguy cơ bị thoát vị đĩa đệm tái phát sau mổ xảy ra cao hơn ở những người có tiền sử bị thoái hóa đĩa đệm, thoái hóa cột sống, gai đôi cột sống.

Mổ thoát vị đĩa đệm lần 2 có được không?

Hiện nay, tỷ lệ mắc bệnh thoát vị đĩa đệm đang ngày càng tăng mạnh, tập trung chủ yếu ở lứa tuổi trung niên và người lao động nặng nhọc. Trong đó cũng có không ít bệnh nhân bị tái phát thoát vị đĩa đệm sau mổ. Vậy mổ thoát vị đĩa đệm lần 2 có được không?

Một số bệnh nhân có thể được chỉ định mổ thoát vị đĩa đệm lần 2 nhưng thường là ở vị trí mới, ít khi phẫu thuật lại ở khu vực trước đó ngoại trừ trường hợp có biến chứng cần khắc phục. Việc có nên làm phẫu thuật còn tùy thuộc vào kết quả thăm khám và chỉ định của bác sĩ. 

Theo quá trình hồi phục sau ca phẫu thuật lần 1, trong khoảng thời 6 tháng đến 1 năm, người bệnh có thể tái phát cơn đau với các mức độ từ nhẹ đến nghiêm trọng. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này, trong đó việc vẫn tiếp tục làm việc nặng, vận động không đúng cách sau mổ chính là yếu tố thúc đẩy bệnh tái phát trong hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên, không phải mọi đối tượng bị đau đều được chỉ định làm phẫu thuật lần 2. Ca mổ chỉ được tiến hành nếu đĩa đệm cũ bị tổn thương lần nữa hoặc đĩa đệm ở vị trí khác bị lệch với tính chất nghiêm trọng.

Tuy nhiên, nếu đĩa đệm đã được cắt bỏ hoàn toàn trong lần mổ trước đó thì không phải tiến hành phẫu thuật lần 2. Đối với những đĩa đệm mới bị thoát vị, bác sĩ sẽ căn cứ vào kết quả thăm khám để chỉ định phương pháp mổ thích hợp cho người bệnh.

Các trường hợp đã từng mổ có biểu hiện mất ổn định cột sống hoặc đĩa đệm bị dịch chuyển thường được chỉ định làm phẫu thuật lần 2. Ca phẫu thuật mới được thực hiện nhằm mục đích cắt bỏ đĩa đệm và hợp nhất xương. Khoảng 70% bệnh nhân cảm thấy cơn đau giảm hoàn toàn sau ca mổ.

Mặc dù vậy, các bác sĩ chuyên khoa cũng cảnh báo, người bệnh được phẫu thuật lần 2 có nguy cơ bị nhiễm trùng cao hơn do xâm lấn nhiều vào mô mềm xung quanh cột sống. Bên cạnh đó, khả năng hình thành các mô sẹo cũng rất cao. Hơn nữa, các ca phẫu thuật thoát vị đĩa đệm đều tốn kém khá nhiều chi phí và đòi hỏi nhiều thời gian nghỉ ngơi để phục hồi. Người bệnh nên có biện pháp dự phòng từ sớm để giảm nguy cơ tái phát bệnh thoát vị đĩa đệm sau khi mổ lần 1.

Cách phòng ngừa thoát vị đĩa đệm tái phát sau phẫu thuật

Sau mổ, bất cứ bệnh nhân nào cũng có thể bị tái phát thoát vị đĩa đệm nếu không được chăm sóc tốt và có kế hoạch kiêng khem đúng mực. Để bảo tồn cấu trúc, chức năng cho cột sống sau phẫu thuật và giảm thiểu nguy cơ tái phát bệnh, người bệnh cần lưu ý:

• Nghỉ ngơi tại chỗ trong ít nhất 2 – 3 tuần đầu sau mổ để vết thương lành hoàn toàn. 
• Sau khi vết mổ khô có thể bắt đầu tập ngồi và di chuyển nhẹ nhàng để kích thích lưu thông máu, giúp hạn chế tình trạng teo cơ, cứng cột sống.
• Xây dựng kế hoạch ăn uống hợp lý. Bổ sung các thực phẩm giàu protein, vitamin, canxi và vitamin D để xương cột sống chắc khỏe hơn và giúp vết mổ nhanh phục hồi.
• Kiểm soát cân nặng. Không để xảy ra tình trạng tăng cân quá nhiều hoặc béo phì khiến cột sống chịu nhiều áp lực.
• Tránh các tư thế xấu trong sinh hoạt hàng ngày như cúi khom lưng trong thời gian dài, xoay người, vặn mình một cách đột ngột.
• Không bưng bê, mang vác vật nặng hoặc lao động quá sức.
• Mang đai lưng định hình và giảm áp lực cho cột sống trong thời gian phục hồi.
• Chỉ trở lại làm việc khi cột sống đã hồi phục hoàn toàn. 
• Tập thể dục hàng ngày kết hợp tập vật lý trị liệu theo hướng dẫn của bác sĩ để phục hồi chức năng cho cột sống.
• Tái khám định kỳ để theo dõi tiến độ hồi phục sau phẫu thuật và phát hiện các dấu hiệu bất thường cho thấy bệnh thoát vị đĩa đệm tái phát nếu có.

Trên đây là một số thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề “mổ thoát vị đĩa đệm có tái phát không?”. Bệnh có thể tái phát sau khi làm phẫu thuật. Tuy nhiên, nguy cơ tái phát bệnh còn phụ thuộc vào chế độ chăm sóc, vận động sau mổ. Bệnh nhân cần chú ý nghỉ ngơi nhiều và tuân thủ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ để giảm thiểu nguy cơ tái phát thoát vị đĩa đệm sau mổ.