Tê Chân Mất Cảm Giác

Cơ bản

Nhiều người hay bị tê chân mất cảm giác không thể đi lại, vận động bình thường. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do lạm dụng chất kích thích, vận động sai tư thế hoặc do các vấn đề về y tế. Nhận biết được “thủ phạm” gây bệnh sẽ giúp bạn có cách xử lý hiệu quả, phù hợp khi chân bị tê và mất cảm giác.

Định nghĩa

Hay bị tê chân mất cảm giác là hiện tượng chân trái, chân phải hoặc cả hai chân thường xuyên bị tê bì như có kiến bò hay tê buốt, khó cử động, kèm theo tình trạng mất cảm giác, không thể cảm nhận được khi có tác động. Tình trạng trên chủ yếu ảnh hưởng đến các ngón chân hay bàn chân nhưng đôi khi có thể lan rộng lên đến đùi.

Một số triệu chứng khác có thể xuất hiện khi bị tê chân mất cảm giác, bao gồm:

  • Ngứa ran ở lòng bàn chân
  • Yếu hoặc co thắt cơ bắp ở chân
  • Hay bị chuột rút
  • Không cảm nhận được nhiệt độ nóng lạnh hoặc không cảm thấy đau khi dùng tay véo vào da.
  • Cơ thể mệt mỏi
  • Khó giữ thăng bằng khi đứng
  • Đi lại khó khăn hoặc mất hoàn toàn khả năng vận động ở chân bị ảnh hưởng.

Nguyên nhân

Hiện tượng tê chân mất cảm giác do nhiều nguyên nhân gây ra. Tình trạng này có thể phát triển từ những thói quen xấu trong sinh hoạt, vận động hàng ngày hoặc do các vấn đề về y tế.

1. Tê chân mất cảm giác do bệnh lý

Tình trạng tê chân mất cảm giác có liên quan mật thiết với sự tổn thương, chèn ép ở các dây thần kinh dẫn truyền tín hiệu từ não bộ đến chân và ngược lại. Đôi khi, các vấn đề ở hệ tim mạch, tuần hoàn cũng có thể dẫn đến hiện tượng này.

Khi mắc các bệnh lý, triệu chứng tê chân mất cảm giác xuất hiện thường xuyên, nhất là sau khi ngủ dậy hoặc khi ngồi yên một chỗ trong thời gian dài. Ngoài ra, hiện tượng này còn có khuynh hướng kéo dài kèm theo hiện tượng mất cảm giác ở chân và nhiều dấu hiệu bất thường khác liên quan đến bệnh lý mắc phải.

Vậy tê chân mất cảm giác là bệnh gì?

  •  Tiểu đường: Lượng đường trong máu tăng cao không chỉ gây tổn thương cho các dây thần kinh ở chân, bàn chân mà còn làm chậm quá trình cung cấp máu cho chân, từ đó dẫn đến hiện tượng tê chân, mất cảm giác. Bên cạnh đó, người mắc bệnh tiểu đường còn thường xuyên có cảm giác mệt mỏi, đói, khát nước, đi tiểu nhiều, tổn thương hở lâu lành và mắt ngày càng mờ.
  • Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng: Căn bệnh này xảy ra khi có hiện tượng rách vỡ bao xơ khiến cho nhân nhầy đĩa đệm bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu. Nó chèn ép vào tủy sống và rễ thần kinh tọa khiến cho bệnh nhân thường xuyên có cảm giác tê bì, ngứa ran từ khu vực thắt lưng lan dọc xuống đến chân. Ngoài ra, người bệnh còn bị đau thắt lưng, khó vận động, nhiều trường hợp đi lại khập khiễng hoặc không thể di chuyển. Hiện tượng mất cảm giác kèm theo tê yếu chi dưới cho thấy bệnh đã bước vào giai đoạn nặng và dây thần kinh bị chèn ép nghiêm trọng.
  • Thoái hóa cột sống thắt lưng: Bệnh xảy ra khi có sự tổn thương, hao mòn của lớp sụn chêm nằm giữa các đốt sống thắt lưng. Tình trạng này khiến cho người bệnh bị đau, cứng lưng dưới, khó gập người. Các tinh thể canxi được cơ thể bù đắp, sửa chữa vùng đốt sống bị tổn thương có thể phát triển thành gai xương gây chèn ép vào dây thần kinh và khiến cho người bệnh bị tê bì mất cảm giác, thường là ở một bên chân.
  • Đau thần kinh tọa: Dây thần kinh tọa bị tổn thương, chèn ép có thể gây đau nhức, tê bì, ngứa ran hoặc mất cảm ở một hay cả hai chân. Tình trạng này chủ yếu gặp ở người bị thoát vị đĩa đệm. Một số trường hợp bị đau dây thần kinh tọa do nhiễm trùng, chấn thương.
  • U dây thần kinh Morton : Bệnh được đặc trưng bởi tình trạng dày lên của các mô bao quanh dây thần kinh dẫn truyền cảm giác đến chân. Lúc này, dây thần kinh chịu nhiều áp lực dẫn đến đau bàn chân,tê chân, mất cảm giác hoặc thậm chí là liệt các ngón chân.
  • Bệnh đa xơ cứng: Sự khởi phát của bệnh có liên quan đến tình trạng rối loạn trong hoạt động của hệ miễn dịch khiến cho lớp bảo vệ quanh dây thần kinh bị tổn thương, viêm và hình thành các mô sẹo bị xơ hóa. Điều này ngăn chặn quá trình truyền phát tín hiệu từ não bộ đến các dây thần kinh ở chi dưới, từ đó dẫn đến tê chân mất cảm giác, yếu cơ, co cứng cơ bắp. Người bệnh khó giữ thăng bằng khi đứng lên đi lại.
  • Đột quỵ: Tê và mất cảm giác ở chân là dấu hiệu đặc trưng của đột quỵ. Người bệnh còn bị chóng mặt, đau đầu dữ dội, không thể nói chuyện và có thể tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
  • Raynaud: Bệnh có thể gây tê bì, mất cảm giác ở chi dưới do ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu đến chân. Cùng với đó, người bệnh còn có thể bị tê tay, sưng đau các khớp ở tay chân.
  • Chấn thương tủy sống, hẹp ống sống: Ống tủy sống là nơi tập trung nhiều dây thần kinh nên khi khu vực này bị chấn thương hoặc bị thu hẹp có thể gây gián đoạn quá trình truyền phát tín hiệu từ chân đến não bộ và ngược lại. Tình trạng này khiến người bệnh thường xuyên bị tê chân mất cảm giác, khó kiểm soát hoạt động ở ruột, bàng quang, đau đầu, đau cột sống lưng, cổ hoặc thậm chí là bị liệt.

2. Các nguyên nhân gây tê chân mất cảm giác khác

Không phải trường hợp nào bị tê chân mất cảm giác cũng là do mắc bệnh trong người. Đôi khi, hiện tượng này còn xảy ra do các nguyên nhân cơ học như:

  • Vận động, sinh hoạt sai tư thế: Một số tư thế có thể gây chèn ép lên mạch máu ở chân khiến máu lưu thông kém dẫn đến cảm giác tê mỏi, mất cảm giác ở chi dưới. Chẳng hạn như ngồi bắt chéo chân, khoanh chân, quỳ ngồi trên chân hoặc nằm ngủ đè lên một bên chân trong thời gian dài…
  • Chấn thương: Các chấn thương ở hệ thống cơ xương khớp và dây thần kinh ở chân đều có thể phát sinh tình trạng tê bì khó chịu, mất cảm giác.
  • Thiếu chất: Cơ thể bị thiếu canxi, kali, kẽm, sắt hay magie… đều có thể thường xuyên dẫn đến các cơn tê bì, mất cảm giác ở chi dưới.
  • Lạm dụng chất kích thích: Thường xuyên uống bia rượu hoặc hút thuốc lá có thể gây kích thích, tổn thương cho dây thần kinh và ảnh hưởng tới tuần hoàn máu. Đây chính là nguyên nhân khiến nhiều người bị tê chân, mất cảm giác ở chân và nhiều vấn đề nghiêm trọng khác về sức khỏe.
  • Béo phì: Thừa cân, béo phì gây áp lực lớn và khiến chi dưới dễ bị tổn thương. Thêm vào đó, lượng mỡ và cholesterol trong máu tăng cao còn khiến máu lưu thông đến các chi kém, từ đó dẫn đến tê bì chân tay, mất cảm giác.
  • Lớn tuổi: Hiện tượng tê chân mất cảm giác ảnh hưởng đến người già, người cao tuổi nhiều hơn so với đối tượng trẻ tuổi. Nguyên nhân là do tình trạng lão hóa diễn ra ở các cơ quan, nhất là hệ thống cơ xương khớp và mạch máu. Chính vì lý do này mà hầu hết người già thường xuyên phải đối mặt với tình trạng đau lưng, mỏi gối, tê buốt tay chân và đôi khi còn bị mất cảm giác ở chân.

Chăm sóc tại nhà

Khi bị tê chân mất cảm giác, bạn nên ngồi yên nghỉ ngơi tại chỗ. Tránh đứng lên đi lại ngay khiến cơ thể bị mất thăng bằng và dễ bị té ngã. Cùng với đó, có thể áp dụng một số mẹo dưới đây để nhanh chóng tìm lại cảm giác và cải thiện tình trạng tê bì khó chịu ở chân:

  • Massage chân: Phương pháp này giúp làm nóng chân và kích thích lưu thông máu đến khu vực bị tê bì. Người bệnh chỉ cần ngồi ở tư thế thoải mái và xoa bóp nhẹ nhàng, bắt đầu từ các ngón chân, bàn chân cho đến đùi. Tình trạng tê bì, mất cảm giác ở chân sẽ được cải thiện sau vài phút.
  • Chườm nóng: Dùng túi đựng nước nóng chườm lên chân bị ảnh hưởng có tác dụng giảm co cơ, làm thư giãn và giải phóng áp lực cho các dây thần kinh cảm giác ở chân, đồng thời hỗ trợ giảm viêm đau, tăng cường tuần hoàn máu. Áp dụng cách này vài lần trong ngày sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng tê bì, mất cảm giác ở chân.
  • Tắm nước ấm: Tương tự như chườm nóng, việc tắm với nước ấm cũng có tác dụng tích cực trong việc giải quyết các cơn tê bì và giúp chân tìm lại cảm giác nhanh hơn.
  • Tập thể dục: Duy trì thói quen tập thể dục mỗi ngày sẽ giúp ổn định tuần hoàn máu, tăng cường sức mạnh cho các cơ bắp ở chân và giảm áp lực lên dây thần kinh, từ đó ngăn ngừa và cải thiện tình trạng tê chân mất cảm giác.
  • Các mẹo chữa tê chân mất cảm giác khác: Chườm muối nóng, ngâm chân vào nước gừng ấm, thoa rượu nghệ hoặc áp dụng các cách chữa bệnh tê tay chân bằng thuốc Nam để sớm khôi phục cảm giác bình thường ở chân và đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Câu hỏi thường gặp

Trong nhiều trường hợp, hiện tượng tê và mất cảm giác ở chân chỉ xuất hiện thoáng qua nên không quá nguy hiểm, chỉ cần xoa bóp chân vài phút là có thể hoạt động lại bình thường.

Tuy nhiên, nếu triệu chứng tê chân mất cảm giác xảy ra do ảnh hưởng của bệnh lý thì hiện tượng này có thể thường xuyên tái phát làm ảnh hưởng đến khả năng giữ thăng bằng và gây khó khăn cho việc đi lại, vận động, sinh hoạt, đồng thời làm giảm hiệu suất lao động. Do bị mất cảm giác, một số bệnh nhân không thể cảm nhận được nhiệt độ nóng lạnh khiến cho chân bị bỏng hoặc va đập mạnh, chấn thương mà không thấy đau.

Các bệnh lý gây tê chân mất cảm giác nếu không được kiểm soát và điều trị tốt còn có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, chẳng hạn như teo cơ, liệt, tàn phế.

Những mối nguy hại cho sức khỏe và đời sống đối với tình trạng chân bị tê mất cảm giác đã được đề cập bên trên. Bạn đọc không nên chủ quan nếu thấy tình trạng tê diễn ra thường xuyên và đặc biệt là kèm theo triệu chứng bất thường khác. Đến gặp bác sĩ để kiểm tra và điều trị sớm, giúp bạn phòng tránh nhiều tình huống không mong đợi.

Nếu bị tê chân mất cảm giác đột ngột kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng dưới đây, người nhà cần đưa bệnh nhân tới bệnh viện cấp cứu ngay:

  • Chóng mặt
  • Đau đầu dữ dội
  • Đau tức ngực, khó thở
  • Khó nói
  • Mất nhận thức
  • Tê liệt tay chân và nhiều bộ phận trên cơ thể
  • Mất kiểm soát ruột, bàng quang.

Điều trị

Một số giải pháp y tế có thể được thực hiện để chữa trị tê chân mất cảm giác dựa trên nguyên nhân và triệu chứng bệnh mắc phải.

– Dùng thuốc:

  • Thuốc chống trầm cảm: Các loại thuốc Duloxetine và Milnacipran thường được sử dụng cho bệnh nhân bị tê và mất cảm giác ở chân liên quan đến chứng đau cơ xơ hóa. Loại thuốc này còn có tác dụng an thần, giảm căng thẳng thần kinh và giúp người bệnh ngủ ngon giấc hơn.
  • Liệu pháp Corticosteroid: Thuốc có tác dụng giảm viêm, cải thiện tình trạng tê bì, mất cảm giác ở chân và các triệu chứng liên quan đến bệnh rối loạn tự miễn, chẳng hạn như đau cơ xơ cứng.
  • Thuốc Gabapentin hoặc Pregabalin: Các thuốc này được bác sĩ kê đơn cho bệnh nhân bị co giật, đau dây thần kinh, khó ngủ hoặc nhức đầu.
  • Thuốc bổ sung dưỡng chất: Tùy theo nhu cầu của cơ thể mà bổ sung thêm lượng vitamin B12, canxi hay kali thích hợp… giúp bệnh nhân cải thiện tình trạng tê chân mất cảm giác do ăn uống thiếu chất.

– Vật lý trị liệu:

Một số phương pháp vật lý trị liệu có thể được chỉ định cho người bệnh nhằm mục đích:

  • Giảm tê chân
  • Khôi phục cảm giác cho người bệnh
  • Tăng cường lưu thông máu đến hai chi dưới
  • Kéo giãn cột sống, giảm áp lực cho dây thần kinh
  • Giảm đau nhức chân
  • Khôi phục chức năng vận động cho người bệnh.

– Phẫu thuật:

Phẫu thuật đôi khi có thể được chỉ định cho người bị tê và mất cảm giác ở chân liên quan đến tình trạng tổn thương ở cột sống hoặc dây thần kinh bị chèn ép…

 

Chế độ ăn uống

Chân bị tê mất cảm giác thường xuyên có thể ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và công việc hàng ngày. Để nhanh chóng khắc phục được tình trạng này và phòng ngừa tê chân mất cảm giác tái phát, người bệnh không nên bỏ qua những lời khuyên hữu ích dưới đây.

  • Ăn uống đầy đủ, tránh bỏ bữa. Tăng cường các thực phẩm tốt cho xương khớp và thần kinh vào trong bữa ăn, chẳng hạn như sữa, rau xanh, trứng, sữa chua, ngũ cốc, hoa quả tươi, các loại hạt… Hạn chế ăn chất béo, đồ ngọt và kiêng uống bia rượu.
  • Không hút thuốc lá
  • Điều chỉnh tư thế vận động hàng ngày cho đúng. Tránh đứng lâu hoặc ngồi yên bất động ở một chỗ.
  • Giảm cân để giải phóng áp lực cho hai chân đối với các trường hợp đang bị béo phì.
  • Tập thể dục hàng ngày với các bài tập vừa sức.
  • Có kế hoạch làm việc, nghỉ ngơi hợp lý để chân được nghỉ ngơi, thư giãn.
  • Tránh dùng gối kê cao chân hoặc nằm nghiêng đè sang chân bị tê mất cảm giác khi ngủ.
  • Chủ động thăm khám thường xuyên và điều trị triệt để các bệnh lý có thể gây tê chân mất cảm giác.

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android