Tìm Hiểu Về “Thay Khớp Háng Toàn Phần và Bán Phần”

Thay khớp háng toàn phần và bán phần sẽ được bác sĩ chỉ định tùy theo tình trạng tổn thương, sức khỏe, độ tuổi của từng người bệnh. Mỗi phương pháp sẽ đều có ưu nhược điểm riêng nhưng quan trọng nhất là phải phù hợp với người bệnh, có thể hỗ trợ quá trình đi lại và vận động trong thời gian lâu dài nhất. Tham khảo chi tiết tại đây.

Thay khớp háng khi nào thực hiện? 

Thay khớp háng nhân tạo được coi là một bước tiến mới của nền y học hiện đại để giúp bạn những bệnh nhân có những tổn thương nghiêm trọng ở khớp háng vẫn có thể đi lại sinh hoạt bình thường, tránh nguy cơ bại liệt. Những bệnh nhân bị thoái hóa khớp hay có các chấn thương nghiêm trọng tại đây là những đối tượng thường được chỉ định các phương pháp này khi cần thiết. 

Cụ thể, những trường hợp được chỉ định dùng khớp háng nhân tạo bao gồm

• Bệnh nhân khớp háng đã điều trị bằng thuốc và các biện pháp nội khoa trước đó nhưng không còn mang đến tác dụng 
• Tình trạng đau nhức nghiêm trọng làm ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, chẳng hạn người bệnh không thể đi lại hay vận động như bình thường, không thể mặc quần áo, nằm cũng gây đau khớp háng
• Người mắc các rối loạn gây đau khớp háng có liên quan đến tiền sử gia định
• Bệnh có các biến chứng nghiêm trọng, có thể gây ra các biến chứng gây bại liệt, làm mất khả năng đi lại
• Bệnh có dấu hiệu tổn thương các cơ quan lân cận

Mặc dù thay khớp háng là phương án cuối cùng để những bệnh nhân bị tổn thương khớp háng nghiêm trọng có thể duy trì chức năng vận động nhưng cũng có rất nhiều biến chứng nguy hiểm tiềm ẩn. Vì vậy không phải bệnh nhân nào cũng được chỉ định thực hiện phương pháp này.

Các khớp háng nhân tạo thường được sử dụng hiện nay là thay khớp háng toàn phần và bán phần hoặc khớp háng có xi măng và không xi măng. Tùy theo tình trạng của từng người, bác sĩ sẽ đưa ra các chỉ định phù hợp nhất. 

Bác sĩ cần thực hiện đầy đủ các kiểm tra để xác định nguyên nhân, tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lý của người bệnh, nếu đầy đủ các tiêu chuẩn mới được thực hiện. Những người trẻ thường được khuyến khích thực hiện do thường có độ thích ứng nhanh, khả năng tái tạo tế bào mới ổn định, sức khỏe tốt nên ít có biến chứng hơn. 

Mỗi người khi thay khớp háng sẽ được đặt các khớp háng nhân tạo riêng để đảm bảo phù hợp nhất với kích thước, vị trí cũng như độ tương thích của vật liệu. Các vật liệu thường được dùng hiện nay là kim loại, sứ hay nhựa. Cũng bởi các kỹ thuật thay khớp háng rất phức tạp, giá nguyên vật liệu đắt đỏ nên chi phí thực hiện phương pháp này cũng rất cao, dao động từ 80- 100 triệu. Trong đó chỉ riêng tiền đặt mua khớp háng nhân tạo đã là 30- 40 triệu.

Nói chung, nếu người bệnh cần thiết phải thay khớp háng thì nên tìm đến các bệnh viện lớn, có đầy đủ máy máy thiết bị hiện đại, có bác sĩ giỏi để thực hiện để đảm bảo an toàn tuyệt đối. 

Những thông tin về thay khớp háng toàn phần và bán phần

Cấu trúc chung của khớp háng nhân tạo là gồm chỏm xương đùi ( có hình một đầu hình cầu, một đầu có  cán dài hình mỏ để ghim trực tiếp vào ống tủy đầu trên xương đùi) và ổ cối (để gắn vào xương chậu). Cấu trúc này có liên quan trực tiếp việc thay khớp háng toàn phần và bán phần. 

Phẫu thuật thay khớp háng toàn phần 

Hiểu một cách đơn giản nhất thì thay khớp háng toàn phần là sử dụng cả phần chỏm xương đùi và ổ cối là khớp nhân tạo. Bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ các phần chỏm xương đùi và ổ khớp đã bị hư hỏng, hoại tử toàn toàn để thay thế các khớp nhân tạo vào. Chỏm xương đùi và chui sẽ được gắn với đầu trên xương đùi còn nguyên bằng xi măng xương hoặc không, tùy tình trạng.

Người thường được áp dụng phương pháp này là người có những tổn thương nghiêm trọng tại khớp háng như thoái hóa khớp háng, khớp háng bị biến dạng hay đã bị hoại tử vào đến mạch ở chỏm xương đùi nên không thể giữ lại được vì không thể duy trì hay nâng đỡ cơ thể lâu. 

Chỏm xương đùi bị hư hỏng lúc này sẽ được thay thế chỏm đùi nhân tạo được làm từ các vật liệu như polyethylene hoặc bằng sứ, nhựa chuyên dụng kèm theo một cái chuôi dài để cắm vào ống tủy. Tùy nhu cầu và chi phí mà người bệnh sẽ xem xét lựa chọn các vật liệu phối hợp với nhau sao cho phù hợp. 

Thực hiện thay khớp háng nhân tạo toàn phần và bán phần sẽ được xem xét nhưng nếu phần xương đã hư hỏng nặng hầu hết sẽ được ưu tiên thay thế toàn bộ. Người bệnh sau khi được thay thế khớp có thể lấy lại dần chức năng vận động ổn định, không còn đau nhức.

Đặc biệt những người trẻ rất được khuyến khích thực hiện vì những đối tượng này cần phải đi lại vận động nhiều, tuổi thọ còn dài, khả năng thích ứng cao, tốc độ phục hồi sau phẫu thuật cũng vô cùng nhanh chóng. Khớp háng nhân tạo có thể có tuổi thọ lên tới 30 năm nên rất phù hợp với người trẻ.

Hiện nay thay khớp háng nhân tạo toàn phần không gắn xi măng được ưu tiên hơn do có khả năng tương thích cao, ít gặp trường hợp bị lỏng lẻo hay đau nhức hơn. Tuy nhiên ở người già nếu thực hiện phương pháp này thường được gắn xi măng bởi khả năng năng tái tạo để gắn kết các khớp nhân tạo và xương kém hơn. 

Tất nhiên chi phí phương pháp này khá cao do phải dùng toàn bộ là vật liệu nhân tạo. Các biến chứng nguy hiểm cũng có thể xuất hiện như cứng khớp, lỏng khớp, trật khớp, hai chân không đều hay nhiễm trùng vết mổ. 

Phẫu thuật thay khớp háng bán phần 

Thay khớp háng toàn phần và bán phần cũng cần xem xét đến độ tuổi và tốc độ phục hồi của người bệnh. Vì vậy thay khớp háng bán phần thường được chỉ định cho những người già, người lớn tuổi có tốc độ phục hồi chậm và cũng cần rút ngắn tối thiểu thời gian phục hồi và điều trị.

Theo đó với phương pháp này, bác sĩ sẽ chỉ thay thế một trong hai bộ phận là ổ cối hoặc chỏm xương đùi là bộ phận khớp nhân tạo để thay cho phần  phần chỏm xương đùi hoặc ổ cối bị hư hỏng trước đó. Hầu hết các bệnh nhân được thực hiện phẫu thuật thay khớp háng bán phần đều được thay thế chỏm xương đùi, rất ít trường hợp thay ổ cối.

Phần khớp nhân tạo ở phẫu thuật này thường được làm từ các vật liệu như titanium, kim loại, nhôm, cobalt hoặc các loại nhựa  đặc biệt có độ cứng cao, có thể tương thích sinh học với cơ thể. Những người gặp tình trạng gãy cổ xương đùi di lệch hay người có sức khỏe không tốt để có thể tiến hành các cuộc phẫu thuật kéo dài cũng được khuyến khích nên thực hiện biện pháp này. 

Hiện nay, những nhà sản xuất khớp nhân tạo đã chú trọng hơn đế các cấu trúc của khớp háng nhân tạo bán phần nhằm hỗ trợ việc vận động của người bệnh linh loạt hơn. Các khớp nhân tạo đã được thêm cá phần cải tiến để các cấu trúc (module) liên kết với nhau nhuần nhuyễn hơn.

Khớp bán phần lưỡng cực hiện đang là lựa chọn của nhiều người hiện nay vì có thể giảm được các vấn đề ma sát giữa các vật liệu nên có thể tăng độ bền và hạn chế tình trạng đau nhức hiệu quả. Phương pháp này cũng có thời gian thực hiện ngắn hơn phẫu thuật thay thế khớp toàn phần rất nhiều.

Các biến chứng trong thời gian phẫu thuật và sau phẫu thuật vẫn có thể xảy ra, tuy nhiên tỷ lệ tử vong thường không quá cao. Do đó người bệnh cũng cần trao đổi chi tiết với bác sĩ trước khi thực hiện để đảm bảo an toàn tuyệt đối. 

Quy trình thực hiện thay khớp háng toàn phần và bán phần

Tương tự như các phương pháp phẫu thuật khác, việc thay khớp háng toàn phần và bán phần cũng cần thực hiện theo một quy trình khoa học, rõ ràng để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Trước khi phẫu thuật

Bác sĩ sẽ thực hiện các biện pháp thăm khám lâm tràng trước khi chỉ định phẫu thuật để đảm bảo người bệnh có đủ sức khỏe,đủ điều kiện thực hiện. Người bệnh sẽ kiểm tra chính xác tình trạng khớp háng, thời gian đã điều trị trước đó, nếu thực sự không thể cải thiện bằng thuốc hoặc có nguy cơ biến dạng, bại liệt mới yêu cầu phẫu thuật thay khớp háng toàn phần và bán phần.

Theo đó bác sĩ sẽ kiểm tra tiền sử bệnh lý, tiền sử gia đình, các bệnh đang gặp phải. Nếu người bệnh mắc các bệnh viêm nhiễm hay loãng xương cùng một số bệnh nền khác có nguy cơ biến chứng cao sẽ không được thực hiện để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Xét nghiệm máu, chụp X quang, siêu âm cũng là các kiểm tra cần thực hiện để đảm bảo an toàn trong suốt quá trình phẫu thuật.

Nếu người bệnh quyết định phẫu thuật sẽ được bác sĩ giải thích chính xác về lợi ích, quy trình và các biến chứng có thể xảy ra cho bản thân bệnh nhân cùng người thân, Nếu người bệnh và gia đình chấp nhận cần phải đóng trước viện phí theo hướng dẫn của bệnh viện.

Tuy nhiên khớp nhân tạo thường sẽ phải đặt làm riêng để phù hợp với kích thước của từng người nên bệnh nhân thường sẽ chưa phẫu thuật ngay. Trong thời gian chờ đợi người bệnh cần phải ăn uống đầy đủ, giữ tinh thần thoải mái, bỏ thuốc lá, tránh xa đồ uống có cồn và chất kích thích để có sức khỏe tốt nhất. Người bệnh cũng có thể phải ngừng một số loại thuốc đang sử dụng.

Quy trình phẫu thuật

Thường với thay khớp háng toàn phần và bán phần sẽ phẫu thuật trong một đến vài tiếng, tùy mức độ phức tạp từng trương hợp. Việc phẫu thuật sẽ được thực hiện trong phòng phẫu thuật chỉ có bác sĩ chuyên môn, người nhà không phải tham gia. Quy trình thực hiện như sau

• Bệnh nhân được yêu cầu ngừng việc ăn uống từ đêm hôm trước hoặc cách thời điểm 8 tiếng 
• Người bệnh được thực hiện các kiểm tra lần cuối và được y tá yêu cầu thay đồ, đưa vào phòng mổ
• Bác sĩ tiến hàng gây mê để bắt đầu phẫu thuật 
• Bác sĩ sẽ tiến hành rạch ở khớp háng ở phía trước, bên hông hoặc phía sau mông để tiếp cận gần tới khớp háng bị tổn thương
• Thực hiện loại bỏ các vùng xương và sụn hư hỏng, đồng thời giữ lại phần xương khỏe mạnh 
• Đặt phần khớp nhân vào vào khớp kháng, đưa vó vào đúng vị trí và gắn kết các bộ phần lại với nhau theo đúng kỹ thuật
• Kiểm tra lại các chỉ số, kỹ thuật và đóng vết mổ
• Người bệnh được đưa sang phòng hồi sức và đợi đến khi tỉnh 

Chăm sóc hậu phẫu 

Sau khi thực hiện các phẫu thuật thay khớp háng toàn phần và bán phần sẽ được nằm tại phòng hồi sức cho tới khi tỉnh dưới sự theo dõi của y tá. Khi người bệnh tỉnh bác sĩ sẽ kiểm tra các chỉ số cơ thể, hỏi về cảm giác của bệnh nhân để kiểm tra độ tỉnh táo. Bệnh nhân sẽ được truyền thuốc, tiêm thuốc giảm đau và các loại thuốc cần thiết khác.

Người bệnh sẽ được yêu cầu nằm viện trong khoảng 7 ngày để theo dõi tốc độ phục hồi cũng như hỗ trợ hướng dẫn người bệnh cách đi lại ổn định, phòng tránh các biến chứng nguy hiểm khác xuất hiện. Sau khi xuất viện người bệnh cần có chế độ thư giãn, nghỉ ngơi, duy trì các bài tập theo hướng dẫn từ bác sĩ. Người bệnh cũng cần quay trở lại tái khám 1 tháng/ 1 lần hoặc theo chỉ định của bác sĩ để theo dõi tiến độ phục hồi cũng như độ tương thích của các vật liệu với cơ thể.

Một số lưu ý khi thay khớp háng toàn phần và bán phần 

Thay khớp háng toàn phần và bán phần là một bước tiến lớn của nền y học hiện đại, tuy nhiên không phải bệnh viện nào cũng có thực hiện phương pháp này do khá phức tạp, đòi hỏi bác sĩ có kinh nghiệm cũng như các thiết bị y tế cần thiết. Người bệnh cần trao đổi chi tiết với bác sĩ về các vấn đề xoay quanh trước khi thực hiện phẫu thuật để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn tuyệt đối, người bệnh cũng cần chú ý một số vấn đề sau

• Các biến chứng có thể xảy ra sau phẫu thuật như chiều dài hai chân không đều  (do có liên quan đến viêm khớp háng), tổn thương dây thần kinh đùi, cứng khớp, trật khớp nhân tạo.. Do đó nếu gặp bất cứ triệu chứng bất thường nào cần nhanh chóng thông báo cho bác sĩ hoặc nhanh chóng đến bệnh viện để được hỗ trợ thanh chóng nhất
• Dành thời gian nghỉ ngơi đầy đủ sau phẫu thuật
• Duy trì chế độ sống lành mạnh, làm việc và tập thể dục khoa học, tránh tối đa các tổn thương hay chấn thương tại khớp háng, ít nhất là trong 6-1 2 tháng đầu tiên
• Tránh xa thuốc lá, đồ uống có cồn hay các chất kích thích trong suốt thời gian phục hồi
• Tham khảo bảo bác sĩ trước khi lựa chọn các chất liệu cho khớp háng nhân tạo. Hiện nay khớp háng nhân tạo Ceramic on Polyethylene với phần chỏm xương được làm bằng sứ và hõm được dùng Polyetylen có liên kết cộng được đánh giá tốt nhất với bệnh nhân cần thay khớp háng toàn phần và bán phần để hạn chế các ảnh hưởng khác 

Trên đây là một số chia sẻ về phẫu thuật thay khớp háng toàn phần và bán phần, hy vọng đã đem đến cho bạn nhiều thông tin hữu ích. Người bệnh nếu quyết định thực hiện phương pháp này nên tìm hiểu thật kỹ về các bệnh viện đồng thời sử dụng thêm bảo hiểm y tế để có thể tiết kiệm tối đa các chi phí này.