Thuốc Tylenol: Công Dụng, Cách Dùng Và Những Lưu Ý Quan Trọng

Tylenol được biết đến là một loại thuốc giảm đau, lưu hành và sử dụng phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, trên thực tế việc dùng thuốc có chứa acetaminophen (một phân tử đa năng) có thể làm ảnh hưởng tới gan nếu lạm dụng hoặc dùng quá liều. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn về thành phần, công dụng, cách dùng và những lưu ý quan trọng của loại thuốc này.

Tylenol là thuốc gì, có những dạng nào?

Tylenol là một loại thuốc giảm đau, hạ sốt, được dùng trong các trường hợp cần giảm đau như đau răng, đau đầu, đau khớp… Thành phần chính của thuốc là Paracetamol kết hợp cùng một số loại tá dược khác vừa đủ một viên.

Một số thông tin cơ bản:

• Tên hoạt chất: Acetaminophen.
• Tên biệt dược: Tylenol®.
• Phân nhóm: Thuộc nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt.
• Dạng bào chế: Dạng viên nén.

Một số dạng thuốc Tylenol chính gồm có:

• Tylenol® Cold & Flu Severe 

Tylenol® Cold & Flu Severe có chứa thành phần gồm paracetamol hàm lượng 325mg/viên, Guaifenesin hàm lượng 200mg/viên và Dextromethorphan HBr với hàm lượng 10mg/viên.

Phenylephrine HCl có hàm lượng 5mg/viên, được đóng gói theo quy cách hộp 24 viên. Thuốc sản xuất tại Mỹ, bào chế dưới dạng viên nén, dùng cho đối tượng là người lớn.

• Tylenol Extra Strength 500mg

Tylenol Extra Strength 500mg có thành phần chính là paracetamol với hàm lượng 500mg/viên bào chế ở dạng viên nén. Thuốc được sử dụng cho đối tượng là trẻ em trên 12 tuổi và người lớn, quy cách đóng gói gồm một lọ gồm 325 viên/hộp. Thuốc được sản xuất bởi công ty MaNeil Consumer Heathcare của Mỹ.

• Tylenol Children’s

Tylenol Children’s là thuốc được bào chế ở dạng hỗn dịch, đóng gói theo quy cách lọ 60ml/lọ, hàm lượng paracetamol là 80mg/2,5ml. Thuốc được sản xuất bởi công ty Janssen, sử dụng cho đối tượng là trẻ em.

• Tylenol 8 hour 650 mg

Tylenol 8 hour 650mg được bào chế dưới dạng viên nén giải phóng kéo dài, với thành phần chính gồm có paracetamol hàm lượng 650mg/viên. Thuốc được thuốc được đóng gói vào hộp, mỗi hộp gồm 5 vỉ, vỉ 10 viên, dùng cho đối tượng là trên 18 tuổi.

Công dụng của Tylenol là gì?

Tylenol chứa thành phần chính là paracetamol, hoạt chất này có công dụng giảm đau, hạ sốt tương tự như aspirin. Tuy nhiên nó lại không thể chống viêm hay có tác dụng trên tiểu cầu và cầm máu như aspirin. Một số tác dụng chính của Tylenol phải kể đến như:

• Hạ sốt: Cơ chế hạ sốt của paracetamol hoạt động nhờ vào việc tác dụng lên vùng dưới đồi, từ đó giúp hạ nhiệt, làm giãn mạch, giúp cơ thể tăng tỏa nhiệt. Đồng thời tăng lưu lượng máu ngoại biên, mang lại hiệu quả cao trong hỗ trợ cơ thể hạ nhiệt khi bị sốt.
• Giảm đau: Cơ chế giảm đau của paracetamol là nhờ vào việc ức chế enzym cyclooxygenase (COX) của hệ thần kinh, tuy nhiên lại không tác dụng lên COX toàn thân. Enzym này đóng vai trò tổng hợp nên các prostaglandin, trong khi đó các prostaglandin lại là chất quan trọng trong việc hình thành các phản ứng đau. Như vậy thông qua quá trình ức chế COX thuốc có tác dụng giảm đau hiệu quả và nhanh chóng.

Đối với thuốc Tylenol® Cold & Flu Severe có các thành phần như: Guaifenesin, Dextromethorphan HBr, Phenylephrine HCl. Trong đó:

• Dextromethorphan HBr: Là thuốc tác dụng lên trung tâm ho ở thần kinh trung ương nên có khả năng giảm ho hiệu quả. Dextromethorphan HBr được sử dụng trong những trường hợp kích thích nhẹ phế quản hoặc trường hợp hít phải một số chất gây kích ứng nhẹ.
• Guaifenesin: Nhờ vào cơ chế làm tăng tiết dịch đường hô hấp, Guaifenesin có khả năng làm giảm độ nhớt của dịch và loãng dịch đờm, hỗ trợ cho việc đẩy đờm ra ngoài dễ dàng hơn. Thuốc thường được kết hợp cùng với dextromethorphan để vừa làm giảm ho vừa làm long đờm.
• Phenylephrine HCl: Có tác dụng chủ vận đối với a1-adrenergic. Nhờ vào quá trình ức chế enzym adenyl cyclase – enzyme đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất AMP vòng, vì vậy Phenylephrine có tác dụng làm ức chế sản xuất AMP vòng. Đồng thời làm giảm tình trạng xung huyết mũi, gây co mạch tăng huyết áp.

Nhờ vào những công dụng trên mà Tylenol được dùng nhiều trong việc điều trị các triệu chứng đau từ mức độ nhẹ cho đến trung bình như: đau răng, đau đầu, đau bụng, trị các chứng cảm cúm, cảm lạnh, sốt, một số bệnh lý về xương khớp như đau cơ, đau lưng, viêm khớp, phụ nữ đau bụng kinh…

Chỉ định chỉ định và chống chỉ định của Tylenol

Đối tượng được chỉ định dùng và chống chỉ định của thuốc Tylenol như sau:

Đối tượng chỉ định

Chúng ta đều biết, các loại thuốc Tylenol khác nhau sẽ được chỉ định cho các đối tượng khác nhau như đã trình bày ở trên. Cụ thể:

• Tylenol Cold Flu Severe: Được chỉ định cho đối tượng là người trên 18 tuổi.
• Tylenol 8 hour 650mg: Được chỉ định cho đối tượng là người trên 18 tuổi.
• Tylenol Extra Strength 500mg: Được chỉ định cho đối tượng là người lớn và trẻ em trên 12 tuổi.
• Tylenol Children’s: Được chỉ định cho đối tượng là trẻ nhỏ và dược bào chế ở dạng siro. Dạng bào chế này có vị thơm, dễ uống, ngoài ra nó còn là dạng hỗn dịch nên giúp trẻ dễ nuốt hơn so với những dạng bào chế khác như viên nén hay viên nang.

Đối tượng chống chỉ định

Tylenol được chống chỉ định sử dụng đối với các đối tượng có tiền sử dị ứng hoặc quá mẫn cảm với các thành phần có trong thuốc. Bên cạnh đó, do có nguy cơ gây độc trên gan nên Tylenol cũng không được khuyến khích dùng cho những người có bệnh lý như: Suy giảm chức năng gan, xơ gan, viêm gan, bệnh về gan do nghiện rượu bia….

Ngoài ra, thuốc còn được chống chỉ định dùng cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, do chưa đủ các dữ liệu an toàn khi sử dụng trên nhóm đối tượng này. Những bệnh nhân thiếu hụt G^PD cũng nằm trong trường hợp tương tự.

Cách dùng và liều dùng

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng Tylenol, người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn sau đây hoặc theo chỉ định của bác sĩ.

Cách dùng: 

Đối với các dạng bào chế là viên nén hay viên nén giải phóng kos dài, thuốc được sử dụng cùng một lượng nước vừa đủ. Đối với trẻ em, khi sử dụng dạng uống hỗn dịch nên có các dụng cụ hỗ trợ uống thích hợp cho trẻ. Phụ huynh có thể sử dụng ống đong có chia liều để lấy đúng liều lượng cần dùng hoặc các ống nhỏ giọt, giúp đưa thuốc đường uống dễ dàng hơn nếu trẻ còn quá nhỏ.

Liều dùng:

Cần lưu ý liều sử dụng của paracetamol là không quá 1000mg/lần và không quá 4000ng/ngày, mục đích là để tránh tối đa các tác dụng phụ không đáng có bởi paracetamol. Mặt khác, việc tăng liều lượng cao quá so với liều trần của paracetamol cũng sẽ không mang lại thêm tác dụng điều trị hạ sốt hay giảm đau.

Đối với trẻ nhỏ liều lượng sẽ được tính theo cân nặng, đồng thời không được coi trẻ em là người lớn thu nhỏ. Việc sử dụng thuốc cho các đối tượng này cần chú ý liều dùng sao cho hợp lí, tốt nhất nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi cho trẻ sử dụng. 

Tham khảo liều lượng được chỉ định đối với từng loại thuốc:

• Tylenol 500 mg Extra Strength: Liều sử dụng được chỉ định là 2 viên/lần, mỗi ngày uống 3 lần và không được ống quá 6 viên. Liều dùng có thể được thay đổi tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý của bệnh nhân hay chỉ định của bác sĩ.
• Tylenol 8 hour 650mg: Liều sử dụng được chỉ định là 2 viên/lần, mỗi lần dùng cách 8 tiếng, ngày sử dụng 3 lần. Đặc biệt cần lưu ý không sử dụng quá 6 viên/ngày để tránh gặp phải các nguy cơ quá liều thuốc. Ngoài ra, thuốc còn được khuyến cáo không sử dụng quá 10 ngày. liên tiếp.
• Tylenol Cold Flu Severe: Thuốc được chỉ định sử dụng với liều dùng là 2 viên/ngày, không sử dụng thuốc quá 7 ngày liên tiếp.

Việc lạm dụng hoặc uống quá liều thuốc có thể dẫn tới ngộ độc gan và xuất hiện một số triệu chứng như: Buồn nôn, chán ăn, vã mồ hôi, tăng GOT, GDT, đau hạ sườn phải. Ngoài ra, tỷ lệ prothrombin có thể sụt giảm, gây nên tình trạng hoại tử tế bào gan, rối loạn đông máu, hội chứng não gan, thậm chí là tử vong do suy đa tạng.

Một số tác dụng phụ của Tylenol

Như bất cứ loại thuốc nào khác, khi sử dụng Tylenol cũng sẽ có một số trường hợp đặc biệt xảy ra các tác dụng không mong muốn. Những cơ quan trên cơ thể có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi phản ứng phụ của thuốc như: Hệ thần kinh, dạ dày, mô mềm, da… Cụ thể:

• Hệ thần kinh trung ương: Người bệnh có thể xuất hiện cảm giác đau đầu, chóng mặt, choáng váng hoặc kích động nhẹ sau khi sử dụng thuốc.
• Hệ tiêu hóa: Một số tác dụng không mong muốn có thể xảy ra khi dùng thuốc như: Đau bụng, đầy hơi, buồn nôn, nôn mửa.
• Trên da và mô mềm: Bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng dị ứng, nổi phát ban, nổi mề đay, nguyên nhân là do phản ứng với các thành phần của thuốc. Ngoài ra còn có nguy cơ xuất hiện hội chứng lyell, hội chứng steven-Johnson, hoại tử bì nhiễm độc mụn mủ, ban đỏ toàn thân cấp. Tuy nhiên, hầu hết các tác dụng không mong muốn này có tần suất hiếm gặp.
• Trên máu và bạch huyết: Thuốc có khả năng gây rối loạn tạo máu, nên khi xét nghiệm máu một số chỉ số có thể thay đổi như: Giảm số lượng bạch cầu, giảm số lượng bạch cầu trung tính với tần suất ít gặp, gây thiếu máu.
• Khi sử dụng thuốc dài ngày hoặc làm dụng quá liều: Cơ thể có nguy cơ xuất hiện một số tác dụng không mong muốn trên thận như: Suy thận, hoại tử thận, độc tính trên thận.
• Gây độc trên gan: Thông thường khi sử dụng thuốc, các chất sẽ được chuyển hóa qua thông qua con đường sulphate hóa và glucuronide hoá. Ngoài ra, một số ít còn lại chuyển hóa qua enzym cytochrome P450 tạo ra NAPQI- một chất gây độc cho gan. 

Thông tin thêm: Trong cơ thể có một số chất khử như glutathione chuyển hóa NAPQI thành các chất không gây độc cho gan. Với trường hợp người bệnh dùng liều cao, cơ thể không sản xuất đủ glutathione để trung hóa NAPQI do đó gây độc trên gan khi bệnh nhân sử dụng quá liều.

Nếu phát hiện cơ thể có bất cứ triệu chứng bất thường nào sau khi dùng Tylenol, người bệnh cần lập tức đến ngay cơ sở ý tế gần nhất để được thăm khám và xử trí kịp thời, tránh những trường hợp bất lợi không mong muốn có thể xảy ra.

Ngoài ra, hiện trên thị trường có rất nhiều chế phẩm khác nhau có chứa thành phần paracetamol, việc sử dụng đồng thời các loại thuốc này là một trong những nguyên nhân gây chính nên tình trạng quá liều. Chính vì vậy mà người bệnh cần đọc kĩ các thành phần của thuốc hoặc báo cho bác sĩ biết những thuốc đang sử dụng để thay thế bằng thuốc khác phù hợp hơn.

Tương tác thuốc

Tylenol có thể xảy ra một số tương tác như:

• Đối với các loại thuốc đông máu coumarin và dẫn chất indandion, khi được kết hợp cùng với paracetamol liều cao trong dài ngày có thể làm tăng nhẹ tác dụng chống đông máu của các thuốc nêu trên.
• Đối với Phenothiazin khi sử dụng đồng thời cùng với paracetamol có thể làm tăng nguy cơ gây hạ nhiệt quá mức, nguyên nhân là do cả 2 đều có tác dụng hạ nhiệt cơ thể.
• Paracetamol khi kết hợp với Isoniazid có thể gây tác dụng không mong muốn trên gan như tăng nguy cơ gây độc tính trên gan. Chính vì vậy người bệnh cần chú ý khi sử dụng cùng với paracetamol liều cao.
• Đối với việc uống rượu khi đang sử dụng paracetamol có thể làm tăng nguy cơ gây độc trên gan, do đó chúng ta không nên sử dụng rượu bia khi đang uống thuốc.

Như vậy, nếu đang sử dụng bất cứ loại thuốc, thực phẩm chức năng nào bạn cần báo cho bác sĩ biết để tránh các tương tác không đáng có, gây hậu quả bất lợi đối với sức khỏe.

Thận trọng khi sử dụng thuốc

Khi sử dụng Tylenol người bệnh cần thận trọng trong và chú ý tới một số yếu tố sau đây:

• Người bệnh đang gặp phải các vấn đề thiếu máu, rối loạn tạo máu khi dùng thuốc có thể dẫn đến thiếu máu, khiến tình trạng nghiêm trọng hơn.
• Phụ nữ đang trong thời gian thai kỳ khi dùng thuốc được cho là tương đối an toàn. Tuy nhiên các chuyên gia cũng khuyến cáo chỉ nên dùng khi thật sự cần thiết, hãy hỏi ý kiến của bác sĩ để được tư vấn về cách dùng chính xác và an toàn nhất.
• Phụ nữ cho con bú khi dùng thuốc hiện chưa có báo cáo nào về bất lợi xảy ra, tuy nhiên vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cách dùng phù hợp nhất.
• Cần chú ý quan sát một số biểu hiện không mong muốn trên da có thể xảy ra khi dùng thuốc như: Phát ban, phù mạch, phản ứng quá mẫn như phù thành mạch, hội chứng steven Johnson…
• Người bệnh nên đọc kỹ các thành phần thuốc đang sử dụng hoặc hỏi bác sĩ để chắc chắn rằng mình không sử dụng thêm bất cứ loại thuốc nào khác có chứa paracetamol.

Thuốc Tylenol giá bao nhiêu, tìm mua ở đâu?

Giá của thuốc Tylenol có thể khác nhau tùy thuộc vào dạng bào chế, quy cách đóng gói của từng loại hoặc địa chỉ bán. Chẳng hạn như đối với Tylenol 8 hour 650mg có giá trong khoảng 90.000 VNĐ/hộp, Tylenol Cold Flu Severe có giá trong khoảng 288.000 VNĐ/hộp, Tylenol for Children’s có giá trong khoảng 200.000 – 250.000 VNĐ/hộp, Tylenol 500 mg Extra Strength có giá trong khoảng 640.000 VNĐ/hộp 325 viên.

Tuỳ vào đối tượng, độ tuổi sử dụng mà bạn có thể lựa chọn cho mình những chế phẩm phù hợp và dạng bào chế thích hợp nhất.

Thuốc Tylenol cũng được bán khá phổ biến trên thị trường hiện nay. Bạn có thể dễ dàng tìm mua thuốc tại các nhà thuốc tân dược, nhà thuốc của bệnh viện, cơ sở y tế… Ngoài ra, Tylenol đã xuất hiện trên các website, giúp người mua thuận tiện hơn trong việc tìm mua.

Tuy nhiên, chúng ta cần lựa chọn các địa chỉ bán uy tín, đảm bảo để mua được sản phẩm có chất lượng tốt nhất. Đồng thời không nên sử dụng khi phát hiện thuốc có dấu hiệu bị cậy mở, có màu, mùi lạ hay đã quá hạn sử dụng.

Với những thông tin được cung cấp trong bài viết, hy vọng có thể mang đến cho bạn kiến thức hữu ích về thuốc Tylenol cũng như công dụng, cách dùng và các yếu tố quan trọng của nó. Tuy nhiên, thông tin được đề cập trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, bạn vẫn nên hỏi ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn chính xác và cụ thể nhất.