Bị Viêm Khớp Phản Ứng Người Bệnh Nên Ăn và Kiêng Gì?

Duy trì một chế độ dinh dưỡng khoa học có thể giúp hỗ trợ giảm đau và đẩy nhanh tốc độ chữa lành bệnh viêm khớp phản ứng. Chính vì vậy, người bị viêm khớp phản ứng nên ăn gì và kiêng gì là thông tin được đông đảo bệnh nhân quan tâm. Bài viết dưới đây sẽ mang đến những gợi ý hữu ích giúp người bệnh xây dựng được một thực đơn ăn uống có lợi nhất.

Người bị viêm khớp phản ứng nên ăn gì?

Bệnh viêm khớp phản ứng là tình trạng sưng viêm khớp xảy ra sau khi bị nhiễm trùng ở các cơ quan khác, chẳng hạn như tử cung, đường tiết niệu, hệ tiêu hóa hay kết mạc… Căn bệnh này ảnh hưởng nhiều hơn đến nam giới trong độ tuổi từ 20 – 40 với các triệu chứng xuất hiện đột ngột, kéo dài và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

Bên cạnh việc tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, người bị viêm khớp phản ứng cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý để giảm nhẹ cơn đau, giúp tổn thương tại khớp nhanh được chữa lành. Các thực phẩm tốt nhất cho người bệnh bao gồm:

1. Tỏi tiêu diệt vi khuẩn, ức chế phản ứng viêm tại khớp

Tỏi được sử dụng như một loại thuốc kháng sinh tự nhiên cho người bị viêm khớp phản ứng. Giàu allicin, loại gia vị này có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, ức chế phản ứng sưng viêm tại khớp. 

Khi được hấp thụ, thành phần allicin cùng các chất trong tỏi còn mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe người bệnh như:

• Tăng cường khả năng miễn dịch, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể
• Đẩy lùi các chứng nhiễm trùng cấp tính trong cơ thể
• Cải thiện sức khỏe tim mạch, ổn định lưu thông tuần hoàn máu đến các khớp xương
• Làm chậm quá trình thoái hóa tự nhiên của xương khớp
• Ngăn ngừa ung thư.

Với những tác dụng tuyệt vời trên, tỏi luôn được khuyến khích sử dụng trong thực đơn của bệnh nhân bị viêm khớp phản ứng. Người bệnh có thể dùng loại củ này theo nhiều cách như:

• Làm gia vị tẩm ướp, xào nấu món ăn
• Ăn sống 3 – 4 tép tỏi tươi mỗi ngày
• Uống tỏi ngâm mật ong…

2. Thực phẩm bổ sung nhiều Beta-caroten

Bao gồm:

• Rau cải xanh
• Khoai tây
• Cà rốt
• Bí đỏ
• Cà chua
• Đu đủ
• Xà lách
• Khoai lang

Beta-caroten khi được cơ thể hấp thụ sẽ chuyển hóa thành vitamin A. Chất này tham gia xây dựng hệ miễn dịch, hỗ trợ kháng viêm, tiêu diệt gốc tự do, bảo vệ các mô sụn khỏe mạnh và thúc đẩy quá trình chữa lành tổn thương tại khớp. Người bệnh nên thường xuyên ăn các thực phẩm giàu beta -caroten để góp phần đẩy lùi bệnh một cách tự nhiên.

3. Các loại cá béo

Tiếp theo trong danh sách các thực phẩm tốt cho người bị viêm khớp phản ứng đó chính là các loại cá béo. Chẳng hạn như:

• Cá mòi
• Cá ngừ
• Cá hồi
• Cá thu
• Cá tuyết và dầu gan cá tuyết
• Cá cơm…

Chúng cung cấp nhiều omega 3 cho cơ thể. Đây là một loại axit béo tốt, có khả năng kháng viêm, giảm sưng đau khớp, đồng thời tăng cường sản sinh dịch nhầy bôi trơn khớp bị bệnh, giúp khớp vận động linh hoạt hơn. Ngoài ra, cá béo còn bổ sung nhiều protein, canxi và vitamin D. Chúng giúp thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào mới, làm nhanh lành tổn thương ở sụn và các đầu xương.

Do vậy, người bị viêm khớp phản ứng nên thêm cá béo vào trong thực đơn mỗi tuần từ 2 – 3 lần. Chú ý chế biến cá cho chín hẳn trước khi sử dụng. Tránh ăn cá sống gây đau bụng, nhiễm ký sinh trùng.

4. Gừng giảm đau, chống viêm khớp phản ứng

Gừng vừa là gia vị, vừa là phương thuốc tự nhiên giúp khắc phục nhiều vấn đề về xương khớp như thoái hóa khớp, vôi hóa cột sống, bệnh gout, đau lưng, viêm khớp phản ứng… Phân tích thành phần của gừng cho thấy, loại gia vị này chứa nhiều zingerone và axit pantothenic. Chúng hoạt động bằng cách sát khuẩn, ức chế phản ứng viêm, giảm đau. Thêm vào đó, gừng còn có tác dụng làm giãn nở mạch máu, tăng cường tuần hoàn, ngăn ngừa tình trạng ứ trệ máu tại khớp bị ảnh hưởng, qua đó giảm hiện tượng sưng phù, viêm đỏ cho khớp.

Để cải thiện các triệu chứng của bệnh viêm khớp phản ứng, bạn có thể dùng gừng theo nhiều cách như:

• Uống trà gừng
• Dùng gừng làm nước chấm hoặc chế biến món ăn
• Ngâm gừng với rượu làm thuốc xoa bóp ngoài tổn thương. Đây cũng là cách chữa viêm khớp tại nhà đang được nhiều người tin dùng.

5. Thực phẩm chứa nhiều canxi

Bao gồm:

• Nước hầm xương và sụn động vật
• Sữa và các chế phẩm từ sữa
• Các loại đậu
• Ngũ cốc nguyên cám…

Các thực phẩm giàu canxi ở trên chính là những gợi ý hữu ích cho thắc mắc “bị viêm khớp phản ứng nên ăn gì?”. Canxi là một loại khoáng chất cần thiết cho quá trình tái tạo tổn thương tại khớp. Chất này tham gia vào quá trình xây dựng tế bào mới, làm tăng mật độ xương, giúp xương khớp chắc khỏe và bớt gây đau nhức.

6. Súp lơ xanh

Rau súp lơ xanh có đặc tính chống viêm tự nhiên nhờ chứa nhiều sulforaphane. Chất này đã được khoa học chứng minh là có khả năng chống oxy hóa, giảm sưng đau khớp. Hơn nữa, các thành phần vitamin A, C, K và nhiều khoáng tố được tìm thấy trong súp lơ xanh còn góp phần cải thiện khả năng miễn dịch, giúp khớp chắc khỏe, dẻo dai và có khả năng hồi phục tổn thương nhanh hơn.

Người bệnh có thể chế biến súp lơ xanh theo nhiều hình thức khác nhau để thay đổi khẩu vị. Chẳng hạn như luộc, xào, hấp hay nấu súp… Khi chế biến chỉ nên nấu vừa chín tới để rau được giòn và giữ được nguyên vẹn hàm lượng dưỡng chất. 

7. Bị viêm khớp phản ứng nên ăn các loại nấm

Người bị viêm khớp phản ứng cũng được khuyến cáo nên thường xuyên ăn các loại nấm, nhất là nấm hương hay nấm mọc nhĩ. Chúng bổ sung nhiều protein thực vật giúp chống mệt mỏi, bổ sung năng lượng và làm tăng tốc độ chữa lành tổn thương tại khớp. 

Bên cạnh đó, thành phần polysaccharide được tìm thấy trong các loại nấm còn có tác dụng cải thiện khả năng miễn dịch, ức chế quá trình thoái hóa khớp, giảm thiểu tổn thương cho sụn. Tuy nhiên, các trường hợp đang bị tiêu chảy, khó tiêu hoặc tỳ vị hư nhược không nên ăn nấm.

8. Các loại trái cây có múi

Cam, quýt, chanh, bưởi đều là những loại trái cây có ích cho người bị viêm khớp phản ứng. Chúng cung cấp hàm lượng vitamin C phong phú cho cơ thể. Vitamin C là một chất chống oxy hóa có khả năng kháng viêm, giảm sưng khớp, bảo vệ các mô sụn và nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.

Với các loại quả có múi, bạn có thể lột vỏ ăn trực tiếp hoặc vắt nước uống. Hãy sử dụng chúng thường xuyên để tận dụng được những lợi ích tuyệt vời mà loại trái cây này mang lại, giúp kiểm soát tốt các triệu chứng bệnh.

9. Củ nghệ tốt cho người bị viêm khớp phản ứng

Dân gian thường dùng bột nghệ vàng pha với sữa ấm hoặc giã nghệ tươi lấy nước cốt uống chung với mật ong để chữa viêm khớp phản ứng. Sở hữu nguồn curcumin phong phú, loại gia vị này hoạt động tích cực trong việc ức chế phản ứng sưng viêm, tiêu diệt vi khuẩn và chữa lành tổn thương cho khớp.

10. Dầu ô liu

Người bị viêm khớp phản ứng có thể dùng dầu ô liu để chế biến món ăn thay thế cho mỡ động vật hay các loại dầu thực vật khác. Với thành phần giàu axit béo omega 3, dầu ô liu có khả năng kháng viêm, giảm sưng đau khớp một cách tự nhiên.

Bệnh nhân nên thêm dầu ô liu vào trong thức ăn sau khi đã nấu chín hoặc trộn dầu vào trong món salad. Tránh đun nấu ở nhiệt độ cao làm mất chất dinh dưỡng.

11. Các loại quả mọng

Nếu bạn đang thắc mắc “bị viêm khớp dạng thấp nên ăn gì” thì các loại quả mọng chính là gợi ý hữu ích tiếp theo. Có lợi nhất chính là quả nho, dâu tây, nam việt quất hay quả anh đào… Chúng đặc biệt chứa nhiều resveratrol, proanthocyanidin và các chất chống oxy hóa khác, giúp kháng viêm mạnh mẽ, ức chế hoạt động của vi khuẩn gây bệnh và đẩy lùi tình trạng sưng đau, nóng đỏ tại khớp một cách tự nhiên.

Bị viêm khớp phản ứng nên kiêng gì? 

Ngoài việc nắm rõ các thực phẩm hữu ích, người bệnh viêm khớp phản ứng cũng cần nhận diện một số thức ăn có thể gây bất lợi cho quá trình điều trị hoặc làm tăng nặng các triệu chứng bệnh để tránh sử dụng trong thực đơn hàng ngày. Vậy bị viêm khớp phản ứng nên kiêng gì?

Các thực phẩm nên hạn chế sử dụng khi bị viêm khớp phản ứng bao gồm:

• Thịt đỏ: Mặc dù chứa nhiều sắt và các chất dinh dưỡng thiết yếu nhưng thịt đỏ lại không được khuyến khích dùng trong thực đơn của người bị viêm khớp phản ứng. Lý do bởi chúng chứa nhiều purin – một chất có thể làm tăng nồng độ axit uric làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout và khiến cho tình trạng đau nhức khớp trở nên dữ dội hơn. Thêm vào đó, một số loại protein lạ có trong thịt đỏ còn kích hoạt phản ứng viêm tại khớp bùng phát.

• Tôm, cua: Ăn nhiều tôm cua có thể kích thích hệ miễn dịch phản ứng mạnh và giải phóng nhiều histamin khiến cho khớp bị sưng đau nghiêm trọng hơn. Đặc biệt, các trường hợp có tiền sử dị ứng với hải sản có vỏ nên kiêng ăn tôm, cua hoàn toàn.
• Nội tạng động vật: Nội tạng động vật không được khuyến khích sử dụng trong bữa ăn của người bị viêm khớp dạng thấp vì chứa nhiều purin và chất béo bão hòa. Chúng có thể làm tăng nặng cơn đau nhức ở khớp, làm giảm tuần hoàn máu và ảnh hưởng đến quá trình hồi phục tổn thương tại khớp.
• Thức ăn nhiều dầu mỡ: Chẳng hạn như đồ chiên rán, rau xào, thức ăn nhanh… Chúng chứa nhiều chất béo không lành mạnh gây hại cho sức khỏe tim mạch và có thể làm tăng nặng phản ứng viêm tại khớp bị bệnh.
• Thực phẩm giàu Axit oxalic: Hoạt chất này được tìm thấy nhiều trong socola, bột ca cao, củ cải tím, trà đặc, đậu phộng, khoai tây chiên… Khi được hấp thụ, Oxalic có thể gây ức chế quá trình hấp thụ canxi trong cơ thể. Điều này làm tăng nguy cơ bị loãng xương và khiến cho tổn thương ở khớp lâu lành hơn.
• Thức ăn mặn: Người bị viêm khớp phản ứng nên duy trì thói quen ăn nhạt. Sử dụng quá nhiều muối trong chế biến thức ăn có thể gây ảnh hưởng đến quá trình bài tiết tại thận, gây mất canxi và khiến bệnh viêm khớp phản ứng lâu khỏi.
• Đồ ngọt: Bánh, kẹo, nước ngọt hay thức ăn chứa nhiều đường đều có thể kích hoạt phản ứng viêm tại khớp bùng phát dữ dội hơn. Thêm vào đó, thói quen ăn ngọt còn gây tăng cân, làm gia tăng áp lực lên khớp khiến người bệnh có nguy cơ gặp biến chứng cao hơn.
• Các chất kích thích: Bệnh nhân bị viêm khớp phản ứng cũng nên kiêng dùng uống có cồn, bia, rượu, các món ăn cay nóng nếu không muốn các triệu chứng bệnh trở nên tồi tệ hơn.

Bài viết trên đây đã giúp bạn nắm rõ người bị viêm khớp phản ứng nên ăn gì và kiêng gì để bệnh nhanh khỏi. Khi chế biến thức ăn hàng ngày, người bệnh nên ưu tiên dùng các món luộc, hấp hay nấu canh. Hạn chế sử dụng muối, đường, dầu mỡ và các loại gia vị cay. Bên cạnh đó, cần chú ý nghỉ ngơi nhiều khi khớp đang bị sưng đau nghiêm trọng để giảm nhẹ cảm giác đau nhức khó chịu và giúp tổn thương nhanh hồi phục.