Xét Nghiệm Vi Khuẩn Hp

Tổng quan

Xét nghiệm vi khuẩn Hp được áp dụng trong y khoa giúp phát hiện tình trạng nhiễm trùng khuẩn Hp tại dạ dày hoặc các bộ phận khác bên trong ống tiêu hóa của người bệnh. Nếu dương tính với vi khuẩn Hp, người bệnh cần được lên phác đồ điều trị phù hợp giúp nhanh chóng giải quyết các tổn thương bên trong ống tiêu hóa và tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn, ngăn chặn tình trạng nhiễm trùng chuyển biến nặng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Bài viết dưới đây là tổng hợp các xét nghiệm phát hiện vi khuẩn Hp chính xác nhất bạn có thể tham khảo.

Tổng quan

Vi khuẩn Hp có tên gọi đầy đủ là Helicobacter pylori, đây là một loại xoắn khuẩn có thể tồn tại trong môi trường acid đậm đặc của dạ dày và gây ảnh hưởng đến hơn 50% dân số trên thế giới. Vi khuẩn Hp có sức sống rất mạnh mẽ, chúng có thể tồn tại trong nhiều môi trường khác nhau trước khi xâm nhập vào cơ thể người như nước, không khí, đất,… Những đối tượng có nguy cơ nhiễm khuẩn cao là sống trong môi trường không đảm bảo, ăn uống thiếu khoa học, ý thức vệ sinh kém, sống chung với người bệnh,…

Sau khi vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ di chuyển đến dạ dày và trú ngụ tại cơ quan này. Lúc này, cơ thể vi khuẩn sẽ tiết ra một số loại hoạt chất giúp chúng có thể sinh tồn trong môi trường acid dạ dày. Tuy nhiên, chất này lại chính là tác nhân bào mòn niêm mạc và hình thành nên các vết viêm loét.

Vì vậy, vi khuẩn Hp được xem là tác nhân gây ra các bệnh lý về dạ dày thường gặp nhất như viêm dạ dày mãn tính, trào ngược dạ dày thực quản, loét dạ dày,… Nếu không phát hiện và điều trị đúng cách sẽ làm gia tăng nguy cơ ung thư và đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Vì thế, khi nghi ngờ bản thân bị nhiễm khuẩn Hp, bạn cần tiến hành thăm khám và điều trị dứt điểm ngay từ sớm.

Chuyên gia y tế cho biết, vi khuẩn Hp là một loại vi sinh vật sống nên chúng có khả năng lây nhiễm rất cao. Các con đường lây nhiễm chính là tiếp xúc thân mật với người bệnh, dùng chung vật dụng cá nhân với người bệnh, tiếp xúc với dịch tiêu hóa của người bệnh, thăm khám dạ dày tại những cơ sở y tế không đảm bảo yếu tố vô trùng,… Bạn cần nắm rõ các con đường lây nhiễm của chúng để có thể chủ động hơn trong việc phòng ngừa bệnh.

Vi khuẩn Hp gây các bệnh lý dạ dày
Vi khuẩn Hp gây các bệnh lý dạ dày

Tại sao nó được thực hiện

Vi khuẩn Hp là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý về dạ dày, tuy nhiên không phải tất cả trường hợp khởi phát bệnh đều là do vi khuẩn gây ra. Đồng thời, chi phí xét nghiệm vi khuẩn Hp còn ở mức khá cao so với mức thu nhập trung bình của người Việt Nam.

Chính vì vậy mà việc xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp chỉ thực hiện khi thực sự cần thiết như hỗ trợ chẩn đoán bệnh hoặc tìm ra liệu pháp điều trị tốt nhất. Thông thường, bác sĩ chuyên khoa sẽ yêu cầu người bệnh làm xét nghiệm vi khuẩn Hp nếu rơi vào những trường hợp sau đây:

  • Có các dấu hiệu của bệnh như đau bỏng rát vùng bụng trên, nôn và buồn nôn sau khi ngủ dậy, chán ăn, ợ nhiều, đầy bụng khó tiêu,…
  • Nếu các triệu chứng này không diễn ra ở mức cấp tính và người bệnh vẫn có đủ sức khỏe để chờ kết quả, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện xét nghiệm bằng một số phương pháp hạn chế gây hại đến sức khỏe như nuôi cấy hoặc test chậm
  • Bắt buộc phải làm một số xét nghiệm để tìm thấy tổn thương bên trong dạ dày và làm kháng sinh đồ tìm nguyên nhân gây ra bệnh.

Trước khi làm xét nghiệm vi khuẩn Hp người bệnh cần phải lưu ý những điều sau đây để tránh ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm:

  • Xác định chính xác các triệu chứng mà bản thân đang mắc phải để thông báo cho bác sĩ khi đi làm kiểm tra, dựa vào đó bác sĩ mới có thể đưa ra tư vấn về phương pháp xét nghiệm phù hợp nhất.
  • Cần tuân thủ theo một số hướng dẫn trước khi thực hiện xét nghiệm như nhịn ăn uống từ 4 – 8 tiếng và không sử dụng thực phẩm màu đỏ trước ngày làm xét nghiệm đối với trường hợp nội soi, ngưng dùng kháng sinh hoặc thuốc Tây từ 1 – 2 tuần,…
  • Thông báo với bác sĩ các bệnh lý nền mà bản thân đang mắc phải và các loại thuốc đang sử dụng để điều trị bệnh.
  • Duy trì lối sống lành mạnh và ăn uống khoa học để hỗ trợ điều trị và giảm nhẹ triệu chứng của bệnh.

Người bệnh nên đến những cơ sở y tế uy tín để thực hiện xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp giúp đảm bảo yếu tố vô trùng, an toàn cho sức khỏe và mang lại kết quả chính xác nhất. Nếu thực hiện xét nghiệm tại những phòng khám không uy tín sẽ không mang lại độ chính xác cao và làm gia tăng nguy cơ bị nhiễm bệnh. Một số địa chỉ xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp uy tín nhất hiện nay có thể kể đến là Bệnh viện Bạch Mai,  Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân Dân 115,…

Thực hiện

Với sự phát triển của nền y học hiện nay thì đã có rất nhiều phương pháp xét nghiệm phát hiện vi khuẩn Hp ra đời như nội soi, test hơi thở, xét nghiệm máu hoặc phân,… Ở mỗi phương pháp xét nghiệm sẽ có tồn tại ưu nhược điểm riêng nên chúng sẽ phù hợp với từng mục đích và đối tượng bệnh nhân khác nhau.

Người bệnh cần tìm hiểu kỹ thông tin về các phương pháp xét nghiệm này và đến gặp bác sĩ để được tư vấn trước khi thực hiện. Dưới đây là thông tin cụ thể về các xét nghiệm phát hiện vi khuẩn Hp được áp dụng phổ biến hiện nay là mang lại độ chính xác cao bạn có thể tham khảo:

1. Nội soi dạ dày phát hiện vi khuẩn Hp

Nội soi dạ dày được tiến hành bằng cách dùng ống nội soi nhỏ gắn camera ở phần đầu để đưa vào bên trong dạ dày thông qua mũi hoặc miệng. Hình ảnh bên trong niêm mạc cơ quan tiêu hóa sẽ được camera thu lại và chiếu lên màn hình lớn giúp bác sĩ có thể quan sát được toàn bộ tổn thương bên trong dạ dày. Ngay tại các vết loét, bác sĩ sẽ lấy một ít mô tế bào để làm sinh thiết, nuôi cấy vi khuẩn, test clo hoặc quan sát trong phòng thí nghiệm.

Quy trình thực hiện:

  • Bệnh nhân sẽ được yêu cầu nằm nghiêng trên bàn nội soi, nếu sợ đau bạn có thể yêu cầu bác sĩ gây mê trong quá trình thực hiện.
  • Bác sĩ sẽ đưa ống nội soi dài và mỏng vào trong miệng, đi qua thực quản và đến dạ dày. Đầu ống sẽ gắn camera và đèn giúp bác sĩ có thể quan sát được tình trạng của lớp niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng.
  • Kết hợp lấy một mẫu mô nhỏ để làm một vài xét nghiệm sau thủ thuật và kết thúc thủ thuật.
  • Sau nội soi người bệnh có thể nghỉ ngơi, còn với bệnh nhân nội soi gây mê thì cần được theo dõi thêm.

Nội soi dạ dày là phương pháp xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp có độ chính xác cao. Đồng thời, phương pháp này còn giúp bác sĩ đánh giá được mức độ tổn thương tại dạ dày và đưa ra chẩn đoán chính xác về mức độ bệnh trạng.

Dựa vào đó, bác sĩ mới có thể lên phác đồ điều trị phù hợp giúp nhanh chóng cải thiện tình trạng bệnh. Tuy nhiên, phương pháp xét nghiệm này lại có nhược điểm là chi phí cao nếu chọn gây mê, gây đau hoặc khó chịu khi thực hiện đặc biệt là với người lớn tuổi.

2. Test vi khuẩn Hp bằng hơi thở mang lại kết quả nhanh

Nếu người bệnh sợ đau, bác sĩ sẽ tư vấn xét nghiệm tìm vi khuẩn bằng phương pháp test hơi thở. Đây cũng là phương pháp chẩn đoán bệnh được áp dụng khá phổ biến trong y khoa. Hiện nay, có hai phương pháp test hơi thở tìm vi khuẩn Hp là test hơi thở bằng bong bóng (thu thập hơi thở người bệnh bằng dụng cụ xét nghiệm có hình dạng bong bóng) và test hơi thở bằng thẻ (thu thập hơi thở người bệnh bằng dụng cụ xét nghiệm có hình dạng tương tự như thẻ ATM).

Sau khi thu được hơi thở của người bệnh, bác sĩ sẽ đem đi làm một vài kiểm tra hoặc phân tích cần thiết phục vụ cho việc chẩn đoán bệnh. Các chỉ số thu được sẽ giúp bác sĩ xác định được bệnh nhân đang âm tính hay dương tính với vi khuẩn Hp.

Quy trình thực hiện:

  • Đầu tiên người bệnh sẽ được yêu cầu thở vào dụng cụ test.
  • Tiếp đến người bệnh sẽ được yêu cầu nuốt một viên chứa ure và một ít nước, sau đó sẽ thở vào dụng cụ test theo thời gian mà bác sĩ yêu cầu.
  • Lúc này kỹ thuật viên sẽ đem so sánh nồng độ carbon dioxide trong hơi thở ở hai lần thu được. Nếu nồng độ carbon dioxide lần sau cao hơn lần đầu thì đó là dấu hiệu bạn đã nhiễm khuẩn Hp.

Ưu điểm của phương pháp xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp thông qua test hơi thở là nhanh gọn, ít xâm lấn nên không gây đau đớn cho người bệnh, có thể áp dụng cho trẻ nhỏ. Ngoài chẩn đoán bệnh, phương pháp này còn được yêu cầu thực hiện ở mỗi lần tái khám sau đó giúp kiểm tra kết quả điều trị. Tuy nhiên, phương pháp xét nghiệm vi khuẩn Hp này lại có một hạn chế là chi phí khá cao, dao động từ 400 – 600 VNĐ cho mỗi lần thực hiện.

Test vi khuẩn Hp bằng hơi thở mang lại kết quả nhanh
Test vi khuẩn Hp bằng hơi thở mang lại kết quả nhanh

3. Xét nghiệm máu tìm kháng thể Hp

Nếu trong cơ thể người có sự xuất hiện của vi khuẩn Hp, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ sản sinh ra kháng thể Hp để chống lại chủng vi khuẩn này. Để biết có dương tính với vi khuẩn Hp hay không thì xét nghiệm máu là cũng là một trong những phương pháp giúp phát hiện vi khuẩn khá hiệu quả. Nếu trong máu có sự xuất hiện của kháng thể Hp thì chắc chắn bạn đã bị nhiễm khuẩn Hp. Đây là phương pháp xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp được áp dụng phổ biến nhất hiện nay và được nhiều người ưu tiên lựa chọn.

Quy trình thực hiện:

  • Lấy một mẫu máu bên trong tĩnh mạch của người bệnh bằng một cây kim nhỏ (thường là tĩnh mạch cánh tay).
  • Máu sau khi lấy sẽ được đựng trong ống nghiệm hoặc lọ, sau đó kỹ thuật viên sẽ đem đi làm kiểm tra và hẹn lịch trả kết quả.

Nhược điểm của phương pháp xét nghiệm này là cho ra kết quả dương tính giả và có độ chính xác không cao. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do vi khuẩn trong dạ dày chỉ tồn tại với số lượng thấp chưa đủ gây kích ứng để hệ miễn dịch hoặc chúng đang tồn tại ở nhiều vị trí khác trong cơ thể như ruột, khoang miệng,…

Bác sĩ chuyên khoa cũng cho biết, phương pháp xét nghiệm máu tìm vi khuẩn Hp chỉ có thể thực hiện đối với những trường hợp chưa từng điều trị vi khuẩn Hp, vì kháng thể Hp cũng có thể lưu lại trong máu người bệnh sau khi đã điều trị khỏi hoàn toàn.

Xét nghiệm máu phát hiện dương tính với vi khuẩn Hp nếu trong máu người bệnh có sự hiện diện của kháng thể Hp
Xét nghiệm máu phát hiện dương tính với vi khuẩn Hp nếu trong máu người bệnh có sự hiện diện của kháng thể Hp

4. Xét nghiệm phân giúp phát hiện vi khuẩn Hp

Vi khuẩn Hp trong dạ dày cũng có thể bám theo thức ăn, đi theo ống tiêu hóa và bị đào thải ra ngoài thông qua phân. Vì thế, xét nghiệm phân cũng là một trong những cách chẩn đoán bệnh mang lại độ chính xác cao. Đây là loại xét nghiệm không tốn nhiều thời gian và chi phí thực hiện. Nếu chỉ bị viêm loét dạ dày – tá tràng với mức độ nhẹ thì có thể thực hiện xét nghiệm phân để tìm ra vi khuẩn.

Quy trình thực hiện:

  • Người bệnh đeo găng tay cao su và tự lấy mẫu phân cho vào lọ sạch hoặc ống nghiệm mà bác sĩ đã cung cấp. Phân thu được phải đảm bảo vệ sinh, không lẫn nước tiểu hoặc giấy vệ sinh,…
  • Tháo găng tay ra, rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn rồi đem đến nơi làm xét nghiệm.
  • Chuyên gia sẽ tiến hành làm xét nghiệm phân trong vòng 30 phút sau khi người bệnh đi vệ sinh để có thể đem lại kết quả chính xác nhất.

Trên đây là các phương pháp xét nghiệm phát hiện vi khuẩn Hp chính xác nhất hiện nay mà Vietmec tổng hợp được bạn có thể tham khảo. Mỗi phương pháp xét nghiệm sẽ phù hợp với từng đối tượng và nhu cầu khác nhau. Người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn phương pháp xét nghiệm phù hợp nhất. Đồng thời, người bệnh chỉ nên thực hiện xét nghiệm vi khuẩn Hp tại những cơ sở y tế uy tín có bác sĩ tay nghề cao và trang thiết bị máy móc hiện đại giúp mang lại kết quả chính xác nhất.

Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
BS.CKI Trần Văn Hiền
BS.CKI Trần Văn Hiền
ThS.BS.CKII Trần Kinh Thành
ThS.BS.CKII Trần Kinh Thành
Chuyên sâu
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android